Ik verzamel graag rariteiten in straatnamenland. Eerder heb ik bijvoorbeeld al wel eens wat geschreven over straatnamen die een palindroom zijn, over straatnamen met maar Ă©Ă©n soort klinker erin (de zogenaamde klinkerstraten) en over straatnamen met grote medeklinkerclusters. Deze keer ga ik op zoek naar straatnaamisogrammen.
Een isogram is een woord waar geen letter vaker dan één keer in zit. Het woord 'fiets' is bijvoorbeeld een isogram en 'isogram' zelf ook. De lol is natuurlijk om isogrammen te vinden met zo veel mogelijk letters. In theorie kan een isogram 26 letters lang zijn, maar die komen in de praktijk niet voor. De langste Nederlandse isogrammen die in officiële naslagwerken staan, zijn dampkringslucht, sandwichformule en whiskyproducent. Allemaal 15 letters. Youp van 't Hek doet het met 11 verschillende letters goed in de categorie persoonsnamen.
Een straatnaam met het achtervoegsel -straat, -laan of -plaats kan nooit een isogram zijn, omdat de letter a daar per definitie al dubbel in zit. Daarmee vallen dus al veel straatnamen af. Maar gelukkig blijven er nog genoeg over. Straatnamen zoals het Burchtplein en de Mozartsingel zien er behoorlijk normaal uit, maar daarmee hebben we toch al isogrammen van respectievelijk 11 en 12 tekens te pakken.
Er zijn in Nederland best wat isogramstraatnamen van 13 letters, zoals de Turfschipkade (Zoetermeer), de Nagelkruidhof (Voorhout), de Pakschuitwerf (Leiden), de Danzigerbocht (Amsterdam), het Wimbledonpark (Amstelveen), de Wolthuismarke (Zwolle) en de Kop van Het Ruim (Dronten). Bij isogrammen is altijd de vraag of je de ij als een of twee tekens meetelt; de Langhusterdyk (in Jelsum) telt sowieso mee, maar de Hobelmansdijk (in Halle en in Zelhem) mag alleen in het lijstje met dertienletterige isogrammen als je de i en de j apart telt.
Voor een straatnaamisogram van 14 letters moeten we naar de Oude Vischmarkt in Zaltbommel. Als we de 'ij' als twee tellen, heeft het Blomwijckerpad in Amsterdam ook 14 tekens. Net als bij de medeklinkerclusters valt op dat het voor dit soort records helpt als je een oude schrijfwijze met 'sch' of 'ck' gebruikt. Dan pik je net weer een lettertje extra mee. Dat geldt ook voor het langste straatnaamisogram van Nederland: de Vlaminckhorstweg in Heino. Zestien verschillende letters op een rij!
En de Hulpbrandstofweg en de Belastingdrukhof uit de titel van dit stuk dan? Die zijn toch ook 16 letters? Ja, maar die straatnamen komen niet echt voor - ik heb ze zelf verzonnen. Met Voedingshulpmarkt kom ik tot 17 letters en met de Parfumwinkelsbocht zelfs tot 18 letters. Maar die straatnamen liggen dus nog nergens. Met de Bouwmarktsingel, de Belastingdrukhof, de Hulpbrandstofweg, het Vormbewustzijnpad, de Voedingshulpmarkt en de Parfumwinkelsbocht zou je toch een mooie 'isogramwijk' kunnen vullen. En dan mag de Vlaminckhorstweg er natuurlijk ook nog bij.
Met dank aan @Joosttel voor zijn bijdrage.
Een isogram is een woord waar geen letter vaker dan één keer in zit. Het woord 'fiets' is bijvoorbeeld een isogram en 'isogram' zelf ook. De lol is natuurlijk om isogrammen te vinden met zo veel mogelijk letters. In theorie kan een isogram 26 letters lang zijn, maar die komen in de praktijk niet voor. De langste Nederlandse isogrammen die in officiële naslagwerken staan, zijn dampkringslucht, sandwichformule en whiskyproducent. Allemaal 15 letters. Youp van 't Hek doet het met 11 verschillende letters goed in de categorie persoonsnamen.
Een straatnaam met het achtervoegsel -straat, -laan of -plaats kan nooit een isogram zijn, omdat de letter a daar per definitie al dubbel in zit. Daarmee vallen dus al veel straatnamen af. Maar gelukkig blijven er nog genoeg over. Straatnamen zoals het Burchtplein en de Mozartsingel zien er behoorlijk normaal uit, maar daarmee hebben we toch al isogrammen van respectievelijk 11 en 12 tekens te pakken.
Er zijn in Nederland best wat isogramstraatnamen van 13 letters, zoals de Turfschipkade (Zoetermeer), de Nagelkruidhof (Voorhout), de Pakschuitwerf (Leiden), de Danzigerbocht (Amsterdam), het Wimbledonpark (Amstelveen), de Wolthuismarke (Zwolle) en de Kop van Het Ruim (Dronten). Bij isogrammen is altijd de vraag of je de ij als een of twee tekens meetelt; de Langhusterdyk (in Jelsum) telt sowieso mee, maar de Hobelmansdijk (in Halle en in Zelhem) mag alleen in het lijstje met dertienletterige isogrammen als je de i en de j apart telt.
Voor een straatnaamisogram van 14 letters moeten we naar de Oude Vischmarkt in Zaltbommel. Als we de 'ij' als twee tellen, heeft het Blomwijckerpad in Amsterdam ook 14 tekens. Net als bij de medeklinkerclusters valt op dat het voor dit soort records helpt als je een oude schrijfwijze met 'sch' of 'ck' gebruikt. Dan pik je net weer een lettertje extra mee. Dat geldt ook voor het langste straatnaamisogram van Nederland: de Vlaminckhorstweg in Heino. Zestien verschillende letters op een rij!
En de Hulpbrandstofweg en de Belastingdrukhof uit de titel van dit stuk dan? Die zijn toch ook 16 letters? Ja, maar die straatnamen komen niet echt voor - ik heb ze zelf verzonnen. Met Voedingshulpmarkt kom ik tot 17 letters en met de Parfumwinkelsbocht zelfs tot 18 letters. Maar die straatnamen liggen dus nog nergens. Met de Bouwmarktsingel, de Belastingdrukhof, de Hulpbrandstofweg, het Vormbewustzijnpad, de Voedingshulpmarkt en de Parfumwinkelsbocht zou je toch een mooie 'isogramwijk' kunnen vullen. En dan mag de Vlaminckhorstweg er natuurlijk ook nog bij.
Met dank aan @Joosttel voor zijn bijdrage.
Reacties