Over straatnamen met name

Ten zuiden van Hilversum loopt door de bossen een oude weg: de Noodweg. Bij de grens met Loosdrecht zit er een kleine knik in de weg, waarna de weg verder loopt als Nootweg. Een Noodweg en een Nootweg... dat kan toch geen toeval zijn? Er is inderdaad een eenvoudige verklaring: vroeger was deze weg in gebruik als notweg. Dat was een weg over andermans grond die je mocht gebruiken voor het binnenhalen van oogst en het drijven van vee. 'Not' is een oud woord dat werd gebruikt voor gebruik en verbouwing van het land, en ook voor opbrengsten in de vorm van gewassen en veldvruchten. Het woord is verwant is met woorden als 'nut(tigen)' en 'genieten'. Uit de samenstelling met 'wech' ontstond dus de notwech of de nootwech, en later de nootweg. De term is in de loop van de zeventiende eeuw langzaamaan in onbruik geraakt. Als je ergens een stuk grond had dat niet aan het water of aan een openbare weg lag, dan mocht je via de notweg met je spullen over de grond

Wanneer een nieuwe wijk of buurt wordt aangelegd, moet je als straatnaamgever op zoek naar een thema dat de verschillende namen bindt. Altijd maar die bomen, schilders, rivieren, prinsessen en burgemeesters... die kennen we nu wel. Als je écht origineel wilt zijn, moet je wat verder zoeken. Het is fijn als je een compleet nieuwe bron aan kunt boren met een grote hoeveelheid namen om uit te putten. Dan kun je gewoon de leukste namen uitzoeken. En als er later nog twee of drie straten bijkomen, is daar vast nog wel een leuke naam voor te vinden. Neem nou het werk van J.R.R. Tolkien. In zijn boeken 'De Hobbit', 'In de Ban van de Ring' en 'De Silmarillion' creëerde hij een complete wereld met allemaal landen, volkeren, talen en personages. En die kregen natuurlijk allemaal mooie namen. Een schier onuitputtelijke bron voor een straatnaamgever, zou je denken. Toch is Geldrop de enige plaats in Nederland waar straatnamen zijn genoemd naar personen uit de verhal

In Hoogvliet zag ik een straatnaam met de mooie korte naam 'Want'. Ik had even niet op zitten letten, dus ik had niet gezien hoe de andere straten in de buurt heten. Dan begin ik al snel te raden: kan ik op basis van die ene naam bedenken wat het thema van de straatnamen in de wijk is? Het eerste wat ik bedacht, is de voegwoordenbuurt. Als deze straat Want heet, kunnen straten met namen zoals Omdat, Mits, Tenzij en Maar niet ver weg zijn. 'Zodra' is ook wel een mooie - dat heeft wel iets exotisch. En de sjiekere woningen staan natuurlijk aan Ofschoon, Aangezien en Derhalve. "Waar woon je?" - "Daar". De straat zou natuurlijk ook in een wijk kunnen liggen waar alle straten naar handbeschermers genoemd zijn. Dan heten de andere straten vast Handschoen, Glove en Mof. Of misschien is het thema iets ruimer gekozen en zijn er ook straten genoemd naar de Sjaal en de Skimuts... In een Engelstalige buurt zou Want kunnen liggen tussen straten met namen als Desi

Onlangs reed ik op mijn fiets over de Burgemeester Le Fèvre de Montignylaan in Rotterdam. De huizen aan die laan zijn net zo statig als de straatnaam doet vermoeden. Maar anders dan die ene naam doet vermoeden, zijn de straten in de omgeving allemaal genoemd naar schilders. Ik fietste langs de Frans Halssingel, de Jan Weijnslaan en de Jeroen Boschlaan, en kwam toen langs de Mesdaglaan. Het viel me meteen op dat er geen voornaam op dat bordje stond. En dus vroeg ik me af wat eigenlijk de voornaam van Mesdag was. Ik kwam niet verder dan Panorama. 'Panorama Mesdag', dat klinkt toch heel bekend. Maar wie noemt zijn zoon nou 'Panorama'? Nee, het moest natuurlijk wat anders zijn. Waarom ken ik van een heleboel schilders de voornaam, behalve van Mesdag - toch ook niet de minste? En waarom was uitgerekend bij de Mesdaglaan geen voornaam gebruikt? Als ze netjes de voornaam op het bordje hadden gezet, had ik nu wel geweten hoe hij heette. Thuis heb ik het meteen opgezocht. De