Over straatnamen met name

Alle onze plaatsen, straten en rivieren hebben wel een naam. Vaak staat die naam op zichzelf, maar het komt ook best veel voor dat die naam naar een andere naam verwijst. En die naam verwijst misschien wel weer naar nóg een andere naam. Haarlemmermeerpolder bijvoorbeeld (de polder van de Haarlemmermeer, wat een meer was bij Haarlem), of de Spaarndammerdijk (een dijk bij de Spaarndam, wat een dam was in de Spaarne). Ik noem dat toponiemstapelingen. 'Toponiem' is het officiële woord voor topografische namen, dus namen van een geografische plek. Volgens sommige mensen gaat het bij toponiemen alleen om plaatsnamen, maar in een ruimere definitie horen er ook hydroniemen (namen van rivieren en zo), hodoniemen (het officiële woord voor straatnamen) en oroniemen (namen van bergen) bij. En die kun je dus stapelen. Ik moest daar vanmiddag aan denken toen ik langs de Schiebroekse Parkflat in Rotterdam kwam. Ooit was er een rivier en die noemde men de Schie, daar lag een moerassig la

Kom, we gaan wat leuks doen. We gaan straatnamenspelroutes lopen! Bij een straatnamenspelroute maak je een wandeling door een aantal straten, en de eerste letters van de straatnamen spellen samen een woord. Loop je bijvoorbeeld in Amsterdam van de Spiegelgracht via de Prinsengracht en de Egelantiersgracht naar de Lijnbaansgracht, dan spel je... SPEL. Hoe toepasselijk. Zo kom je nog eens ergens. (Met dank aan Joost Tel die met slim programmeerwerk een heleboel straatnamenspelroutes heeft gevonden.) Ik begin met drie leuke routes als voorbeeld. De eerste kun je het beste in huppelpas lopen, bij de tweede moet je het vuur uit je sloffen lopen en we sluiten af met een ereronde: HUPPELPAS: Herengracht - Utrechtsestraat - Prinsengracht - Passeerdersgracht - Eerste Passeerdersdwarsstraat - Looiersgracht - Prinsengracht - Amstel - Sarphatistraat (in Amsterdam) VONKENREGENS: Van Oldenbarneveltlaan - Oude Loosdrechtseweg - Neuweg - Koningsstraat - Emmastraat - Nassaulaan - Rembrandtlaa

De bedrijvigheid op industrieterreinen biedt volop mogelijkheden voor mooie straatnamen. De creatieve industrie is één van de topsectoren van de Nederlandse economie, maar op de industrieterreinen zie je weinig van die creativiteit terug. Het is tekenend dat Industrieweg tot de meest voorkomende straatnamen behoort. De straatnaam Industrieweg komt in Nederland al 200 keer voor, en dan tel ik alle varianten op de naam nog niet eens mee. Alles bij elkaar komen we zo op zeker 350 straatnamen die naar de 'industrie' zijn genoemd. Je gaat je bijna afvragen hoeveel industrieterreinen Nederland eigenlijk heeft. Op zich is het natuurlijk niet vreemd om een weg naar of langs de industrie de Industrieweg te noemen. Vroeger noemde men de markt waar boter werd verkocht ook de Botermarkt . En de kade waar de vaten bier werden gelost, was de Bierkade . Maar de Botermarkt en de Bierkade werden zo genoemd vanwege de bedrijvigheid die er al was. Tegenwoordig bedenkt men een naam als Indust

Zijn er veel Wimmen waar straten naar genoemd zijn? Dat vroeg ik me plots af toen iemand wilde weten of er behalve naar Wim Sonneveld ook straten naar Wim Kan genoemd zijn. En zo kwam ik ineens allemaal straten tegen die naar Wimmen genoemd zijn. Er ging een Wim-wereld voor me open... Ik vond vijftig Nederlandse straten, lanen en pleinen die naar een Wim zijn genoemd en waarvan de straatnaam ook met 'Wim' begint. Die straten zijn naar 27 verschillende Wimmen genoemd. De recordhouders zijn Wim Sonneveld en Wim Kan, met respectievelijk 11 en 9 straatnamen. De meeste Wim-straten liggen in Noord-Brabant (12), Noord-Holland (11) en Zuid-Holland (7). In Noord-Brabant zijn ook de meeste verschillende Wimmen vernoemd: elf Wimmen kun je daar in de straatnamen terugzien. Den Haag heeft de meeste Wim-straten: van de vijf Wim-straten zijn er twee naar Sonneveld en twee naar Kan vernoemd. In Almere zijn de meeste verschillende Wimmen vernoemd: vier Wimmen, waaronder ook weer Sonneveld e

"Aan de Amsterdamse grachten heb ik heel m'n hart voor altijd verpand. Amsterdam vult mijn gedachten als de mooiste stad in ons land" , zo zong Wim Sonneveld in de jaren zestig. Je zou denken dat hij met zijn vertolking van die klassieker wel een straatnaam ergens in de buurt van die grachten zou verdienen, maar in heel Amsterdam is geen Wim Sonneveldstraat te bekennen. Hoog tijd om dat recht te zetten. Wim Sonneveld werd in 1917 geboren in Utrecht, en daar hebben ze nu een Wim Sonneveldlaan . In Den Haag hebben ze een Wim Sonneveldplein en een Wim Sonneveldstraat , en er zijn ook nog wat andere plaatsen met een Wim Sonneveldstraat . Sonneveld woonde het grootste deel van zijn leven in Amsterdam, maar daar zie je hem in de straatnamen helemaal niet terug. Ja, in de Amsterdamse wijk Buitenveldert ligt wel een straat die Sonneveld heet, maar die is genoemd naar een middeleeuws kasteel dat al in 1789 werd gesloopt. Sonneveld kwam in 1936 in Amsterdam en hij ging er no