"Aan de Amsterdamse grachten heb ik heel m'n hart voor altijd verpand. Amsterdam vult mijn gedachten als de mooiste stad in ons land", zo zong Wim Sonneveld in de jaren zestig. Je zou denken dat hij met zijn vertolking van die klassieker wel een straatnaam ergens in de buurt van die grachten zou verdienen, maar in heel Amsterdam is geen Wim Sonneveldstraat te bekennen. Hoog tijd om dat recht te zetten.
Wim Sonneveld werd in 1917 geboren in Utrecht, en daar hebben ze nu een Wim Sonneveldlaan. In Den Haag hebben ze een Wim Sonneveldplein en een Wim Sonneveldstraat, en er zijn ook nog wat andere plaatsen met een Wim Sonneveldstraat. Sonneveld woonde het grootste deel van zijn leven in Amsterdam, maar daar zie je hem in de straatnamen helemaal niet terug. Ja, in de Amsterdamse wijk Buitenveldert ligt wel een straat die Sonneveld heet, maar die is genoemd naar een middeleeuws kasteel dat al in 1789 werd gesloopt. Sonneveld kwam in 1936 in Amsterdam en hij ging er nooit meer weg. Hij woonde er op een aantal plekken in het centrum, zoals aan de Keizersgracht, de Reguliersgracht en de Lijnbaansgracht. Hij trad er op als zanger, als cabaretier in zijn eigen cabaretgroepen en als acteur in de musical My Fair Lady. En in 1952 werd hij ook nog eens directeur van het Nieuwe De La Mar theater, dat hij daarmee van de ondergang redde. Sonneveld overleed in 1974 in Amsterdam. Hij ligt er begraven op de begraafplaats van Buitenveldert, nota bene op slechts een paar kilometer van de straat Sonneveld.
Zo iemand verdient toch een straatnaam in Amsterdam? Dat vond Daan Bartels ook. Hij is 'ambassadeur' van het Nederlandstalige lied en geeft ook Wim Sonneveld-wandelingen langs de plekken waar Sonneveld woonde en werkte. Een kenner dus. Bartels ontdekte dat de brug waarop Wim Sonneveld zich voor de hoes van zijn single 'Aan de Amsterdamse grachten' heeft laten fotograferen nog geen naam heeft. Sonneveld had die brug waarschijnlijk niet voor niks uitgekozen voor de foto, want hij ligt op een paar passen lopen van de Keizersgracht en de Reguliersgracht waar hij tussen 1943 en 1962 woonde. Hij keek dus bijna twintig jaar uit op de brug en zal er ook bijna dagelijks over hebben gelopen. In november 2014 stuurde Bartels een mooie brief aan het College van B&W van gemeente Amsterdam met het vriendelijke verzoek deze brug naar Wim Sonneveld te noemen.
Over bruggen
De gemeente Amsterdam hanteert tien gouden regels bij straatnaamgeving, en Ă©Ă©n daarvan is dat enige terughoudendheid geboden is bij het geven van namen aan bruggen, "omdat daarmee waardevolle namen verloren kunnen gaan voor straatnaamgeving. Ook om een andere reden is het minder gewenst alle bruggen een naam te geven: daarmee verdwijnt de mogelijkheid om eens iemand te vernoemen die door omstandigheden geen straatnaam meer kan krijgen, maar wel voor vernoeming in aanmerking komt." Aan de ene kant moet je dus geen brug naar iemand noemen als je de mogelijkheid open wilt houden om er later een echte straat naar te noemen, maar aan de andere kant is de vernoeming van een brug een mooie oplossing als vernoemen van een straat niet mogelijk is. Met zo'n gouden regel kun je alle kanten op. Door die terughoudendheid zijn er meer dan 1300 naamloze bruggen in Amsterdam, maar er zijn in Amsterdam bijvoorbeeld al wel bruggen genoemd naar Pieter Goemans (de schrijver van 'Aan de Amsterdamse grachten') en Piet Meerburg (Sonnevelds mededirecteur van het Nieuwe De La Mar theater).
De Commissie Naamgeving Openbare Ruimten (CNOR) kwam in december 2014 na uitgebreid beraad met een reactie op het voorstel. De CNOR vond het een sympathiek plan maar zag "onvoldoende aanleiding om juist deze brug naar hem te vernoemen". Dat Sonneveld twintig jaar naast die brug woonde en zich er liet vereeuwigen voor de hoes van zijn beroemde single is blijkbaar niet voldoende. De CNOR was het wel met Bartels eens dat Wim Sonneveld een persoon is die in Amsterdam vernoemd zou moeten worden. "Dit zou bijvoorbeeld kunnen wanneer er in een nieuwe wijk een kleinkunstbuurt zou komen of een brug die nog meer houvast biedt dan de door jou aangedragen argumenten." Bartels liet het er niet bij zitten: hij stuurde een herhaald verzoek aan het College van B&W, startte een online petitie en kreeg volop aandacht in de media. Dus kwam de gemeente maar snel met een tegenvoorstel. In april 2015 maakte men bekend dat binnenkort een andere brug naar Sonneveld genoemd zal worden. Deze brug ligt in de buurt van het DeLaMar Theater waar Sonneveld veel heeft opgetreden en ook vele jaren directeur was. Ook toepasselijk, maar je kunt je afvragen of dat sterkere argumenten zijn dan de argumenten die Bartels heeft aangevoerd. Maar goed: Wim Sonneveld krijgt nu dus eindelijk zijn eigen brug aan de Amsterdamse grachten.
Tuinpad
De mooiste straatnaam die aan Wim Sonneveld doet denken, ligt trouwens in Deurne. Deurne is de geboorteplaats van Friso Wiegersma, de partner van Wim Sonneveld. Wiegersma schreef in de tekst van het lied 'Het Dorp' over zijn geboorteplaats en het pad langs zijn ouderlijk huis: "En langs het tuinpad van m'n vader zag ik de hoge bomen staan. Ik was een kind en wist niet beter, dan dat dat nooit voorbij zou gaan." En precies dat pad gaf men een paar jaar geleden de naam Het tuinpad van mijn vader.
"Dit is al wat er bleef voor mij, een ansicht en herinneringen"... en een paar mooie straatnamen dus.
Wim Sonneveld werd in 1917 geboren in Utrecht, en daar hebben ze nu een Wim Sonneveldlaan. In Den Haag hebben ze een Wim Sonneveldplein en een Wim Sonneveldstraat, en er zijn ook nog wat andere plaatsen met een Wim Sonneveldstraat. Sonneveld woonde het grootste deel van zijn leven in Amsterdam, maar daar zie je hem in de straatnamen helemaal niet terug. Ja, in de Amsterdamse wijk Buitenveldert ligt wel een straat die Sonneveld heet, maar die is genoemd naar een middeleeuws kasteel dat al in 1789 werd gesloopt. Sonneveld kwam in 1936 in Amsterdam en hij ging er nooit meer weg. Hij woonde er op een aantal plekken in het centrum, zoals aan de Keizersgracht, de Reguliersgracht en de Lijnbaansgracht. Hij trad er op als zanger, als cabaretier in zijn eigen cabaretgroepen en als acteur in de musical My Fair Lady. En in 1952 werd hij ook nog eens directeur van het Nieuwe De La Mar theater, dat hij daarmee van de ondergang redde. Sonneveld overleed in 1974 in Amsterdam. Hij ligt er begraven op de begraafplaats van Buitenveldert, nota bene op slechts een paar kilometer van de straat Sonneveld.
Zo iemand verdient toch een straatnaam in Amsterdam? Dat vond Daan Bartels ook. Hij is 'ambassadeur' van het Nederlandstalige lied en geeft ook Wim Sonneveld-wandelingen langs de plekken waar Sonneveld woonde en werkte. Een kenner dus. Bartels ontdekte dat de brug waarop Wim Sonneveld zich voor de hoes van zijn single 'Aan de Amsterdamse grachten' heeft laten fotograferen nog geen naam heeft. Sonneveld had die brug waarschijnlijk niet voor niks uitgekozen voor de foto, want hij ligt op een paar passen lopen van de Keizersgracht en de Reguliersgracht waar hij tussen 1943 en 1962 woonde. Hij keek dus bijna twintig jaar uit op de brug en zal er ook bijna dagelijks over hebben gelopen. In november 2014 stuurde Bartels een mooie brief aan het College van B&W van gemeente Amsterdam met het vriendelijke verzoek deze brug naar Wim Sonneveld te noemen.
Over bruggen
De gemeente Amsterdam hanteert tien gouden regels bij straatnaamgeving, en Ă©Ă©n daarvan is dat enige terughoudendheid geboden is bij het geven van namen aan bruggen, "omdat daarmee waardevolle namen verloren kunnen gaan voor straatnaamgeving. Ook om een andere reden is het minder gewenst alle bruggen een naam te geven: daarmee verdwijnt de mogelijkheid om eens iemand te vernoemen die door omstandigheden geen straatnaam meer kan krijgen, maar wel voor vernoeming in aanmerking komt." Aan de ene kant moet je dus geen brug naar iemand noemen als je de mogelijkheid open wilt houden om er later een echte straat naar te noemen, maar aan de andere kant is de vernoeming van een brug een mooie oplossing als vernoemen van een straat niet mogelijk is. Met zo'n gouden regel kun je alle kanten op. Door die terughoudendheid zijn er meer dan 1300 naamloze bruggen in Amsterdam, maar er zijn in Amsterdam bijvoorbeeld al wel bruggen genoemd naar Pieter Goemans (de schrijver van 'Aan de Amsterdamse grachten') en Piet Meerburg (Sonnevelds mededirecteur van het Nieuwe De La Mar theater).
De Commissie Naamgeving Openbare Ruimten (CNOR) kwam in december 2014 na uitgebreid beraad met een reactie op het voorstel. De CNOR vond het een sympathiek plan maar zag "onvoldoende aanleiding om juist deze brug naar hem te vernoemen". Dat Sonneveld twintig jaar naast die brug woonde en zich er liet vereeuwigen voor de hoes van zijn beroemde single is blijkbaar niet voldoende. De CNOR was het wel met Bartels eens dat Wim Sonneveld een persoon is die in Amsterdam vernoemd zou moeten worden. "Dit zou bijvoorbeeld kunnen wanneer er in een nieuwe wijk een kleinkunstbuurt zou komen of een brug die nog meer houvast biedt dan de door jou aangedragen argumenten." Bartels liet het er niet bij zitten: hij stuurde een herhaald verzoek aan het College van B&W, startte een online petitie en kreeg volop aandacht in de media. Dus kwam de gemeente maar snel met een tegenvoorstel. In april 2015 maakte men bekend dat binnenkort een andere brug naar Sonneveld genoemd zal worden. Deze brug ligt in de buurt van het DeLaMar Theater waar Sonneveld veel heeft opgetreden en ook vele jaren directeur was. Ook toepasselijk, maar je kunt je afvragen of dat sterkere argumenten zijn dan de argumenten die Bartels heeft aangevoerd. Maar goed: Wim Sonneveld krijgt nu dus eindelijk zijn eigen brug aan de Amsterdamse grachten.
Tuinpad
De mooiste straatnaam die aan Wim Sonneveld doet denken, ligt trouwens in Deurne. Deurne is de geboorteplaats van Friso Wiegersma, de partner van Wim Sonneveld. Wiegersma schreef in de tekst van het lied 'Het Dorp' over zijn geboorteplaats en het pad langs zijn ouderlijk huis: "En langs het tuinpad van m'n vader zag ik de hoge bomen staan. Ik was een kind en wist niet beter, dan dat dat nooit voorbij zou gaan." En precies dat pad gaf men een paar jaar geleden de naam Het tuinpad van mijn vader.
"Dit is al wat er bleef voor mij, een ansicht en herinneringen"... en een paar mooie straatnamen dus.
Reacties
In Almere en Beverwijk zijn straten naar genoemd naar Toon Hermans, Wim Kan Ă©n Wim Sonneveld. Daar hebben ze de 'Grote Drie' dus compleet.
Verder heeft Toon Hermans straten in Sittard (zijn geboorteplaats), Culemborg, Haaren en Waalwijk, en Wim Kan in Kudelstaart, Den Haag, Rosmalen, Arnhem, Hengelo en Wageningen. En dan ook nog maar even het rijtje van Wim Sonneveld: Beverwijk, Utrecht, Den Haag, Almere, Arnhem, Haarlem, Hengelo, Rosmalen, Waalwijk en Wageningen. Wim Kan en Wim Sonneveld hebben in Den Haag trouwens allebei een straat Ă©n een plein.