Over straatnamen met name

Waren Michiel de Ruyter en Maarten Tromp zeehelden die vochten voor volk en vaderland, of waren het moordenaars en piraten? Die vraag wordt de laatste jaren veelvuldig gesteld. We noemen graag straten naar helden, maar liever niet naar moordenaars. Met die gedachte in je achterhoofd is het wel interessant om eens rond te lopen door Ter Heijde, want daar is meer dan twee derde van alle straten naar een zeeheld genoemd! Ter Heijde is een dorp in het Westland, tussen Monster en de Zee. Dat er in het dorp zo veel straten naar zeehelden genoemd zijn is niet zo vreemd, want het dorp is vooral bekend van de Slag bij Ter Heijde. In augustus 1653 vond daar voor de kust een zeeslag plaats tussen de Nederlandse en de Engelse vloot. Bekende namen zoals Maarten Tromp, Michiel de Ruyter en Witte de With waren bij de slag betrokken. Tromp overleed zelfs in de strijd. De Nederlandse vloot leed stevige verliezen maar het doel werd wel bereikt: de Engelse blokkade van de Nederlandse havens werd opgeheve...

In 2020 verscheen het boek Irenestraten van Leo van den Berg en Madeleine Steigenga. Het boek biedt een tocht langs alle straten die in Nederland naar prinses Irene zijn genoemd - en dat zijn er nogal wat. Het geeft een beschrijving van die straten, maar tegelijk ook achtergronden bij de architectuur van de wederopbouw. Ik heb hier al eens eerder boeken besproken over straten die allemaal naar één persoon genoemd zijn, zoals Mandela en Willem-Alexander . Maar dat waren toch vooral fotoboeken. Voor het boek Irenestraten doken de auteurs veel dieper in het onderwerp en zij kwamen met veel interessants boven. Er zijn in de loop der tijd allerlei straatnamentrends door ons land getrokken. Aan de straatnamen in een buurt kun je daardoor vaak zien hoe oud die is. Een Oost-Indische buurt is van eind negentiende eeuw, een Transvaalbuurt van rond 1900, een wijk waar de straatnamen op -mos en -kruid eindigen is van rond 1980 en straatnamen zoals Schaap Veronica en Middeleeuwen zijn van na 2000. ...

Er zijn in Nederland ongeveer 150 straten naar Joost van de Vondel genoemd. Daarmee scoort Vondel net zo goed als De Ruyter en Van Gogh. Dat grote aantal is niet zo vreemd, want Vondel wordt gezien als de grootste Nederlandse dichter en toneelschrijver. Wist je dat er ook straten zijn genoemd naar woorden uit zijn werken? Waar je dus als het ware in zijn gedichten kunt wonen? In 1641 schreef Vondel het gedicht Aenden Leevw van Hollant ( Aan de leeuw van Holland ). Het was een steunbetuiging voor de plannen van Jan Adriaanszoon Leeghwater om de Haarlemmermeer droog te leggen. Het wilde water was in die tijd maar moeilijk te beteugelen en bedreigde het omringende land. Er waren zelfs al enkele dorpen verzwolgen. In het gedicht stelt Vondel het water voor als een waterwolf - een begrip dat Leeghwater ook al gebruikte - die de Hollandse leeuw van binnenuit aanvalt. Het gedicht werd gebruikt op een kaart met de inpolderplannen van Jacob Bartelsz Vernis: Provisioneel concept ontwerp ende vo...