Doorgaan naar hoofdcontent

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp?

Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat. Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat, van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd genoeg niet in Haarlem waar die volgens het Monopoly-spel ligt (In Haarlem hebben ze dan weer wel een Grote Houtstraat, een Kleine Houtstraat en een Korte Houtstraat). Vervolgens staan op de lijst de Kalverstraat (komt in Nederland 30 keer voor), Plein (27 keer), Grote Markt (of Groote Markt, in totaal 19 keer), Hofplein (17 keer), Spui (15 keer), Ketelstraat (9 keer), Zijlweg (9 keer), Herestraat (of Heerestraat, in totaal 7 keer), Leidsestraat (3 keer) en Blaak (2 keer). Vreeburg komt ook 2 keer voor. Volgens het Monopoly-spel ligt die straat in Utrecht, maar daar hebben ze alleen Vredenburg; de straatnaam Vreeburg komt officieel alleen voor in Oosterhout en Rosmalen. En dan is er nog een rijtje namen die in Nederland maar één keer voorkomen: A-Kerkhof (officieel trouwens geschreven als Akerkhof), Barteljorisstraat, Biltstraat, Coolsingel, Lange Poten, Neude en Velperplein.

Uit het feit dat zo veel straatnamen alleen voorkomen in de stad waarin ze ook volgens het Monopoly-spel liggen, kun je concluderen dat er waarschijnlijk niet één stad is waar ze alle Monopoly-straatnamen hebben. En dat is inderdaad het geval. Sterker nog: er zijn maar weinig plaatsen waar ze meer dan vier straatnamen uit het spel hebben. De steden uit het spel hebben een kleine voorsprong omdat die sowieso al twee of drie straatnamen hebben die ook in het spel voorkomen. Amsterdam komt zo op vijf straatnamen uit het spel; daar hebben ze niet alleen de Kalverstraat en de Leidsestraat, maar ook nog een Ketelstraat, een Spui en - heel verrassend voor zo'n grote stad - een Brink. Den Haag komt ook tot vijf, met behalve Lange Poten, Plein en Spui ook nog een Grote Markt en een Ketelstraat. Rotterdam komt tot vijf, met naast Hofplein, Coolsingel en Blaak ook nog een Brink en een Houtstraat. De stad Utrecht komt met Biltstraat, Neude, Kalverstraat, Steenstraat en Zijlweg ook tot vijf, en als we Vredenburg als Vreeburg meetellen zelfs tot zes.

Van de steden die niet voorkomen in het spel is Zwolle de topper met zes straatnamen: Brink, Dorpsstraat, Steenstraat, Grote Markt, Spui en Kalverstraat. Zes uit tweeëntwintig, dat zou toch beter moeten kunnen. Almere had makkelijk de enige echte Monopoly-stad van Nederland kunnen worden, want daar zijn alle straatnamen pas verzonnen ná de introductie van het spel. Daar hadden ze dus eenvoudig alle namen uit het spel een plekje kunnen geven, maar ze komen toch maar tot vier: Brink, Grote Markt, Houtstraat en Plein. Een gemiste kans op een monopolie...

'Ons Dorp' is de enige plaatsnaam uit het spel die niet in het echt voorkomt. Misschien dat men het niet aandurfde om één echte stad als de goedkoopste aan te wijzen, of wellicht dat ze naast de zeven steden 'de rest van Nederland' ook een plekje wilden geven. Veel mensen vragen zich af naar welk voorbeeld Ons Dorp geschapen is. Dat is helaas niet bekend, maar ik weet wel in welke plaatsen de combinatie van een Brink en een Dorpsstraat voorkomt. Dat is in Amstelveen, Bathmen, De Koog, Den Ham, Hijken, Muiderberg, Noordwijkerhout, Onstwedde, Someren, Tynaarlo en Vledder. En zoals ik hierboven al vertelde, hebben ze in Zwolle ook een Brink en een Dorpsstraat.

Zwolle staat met zes straatnamen uit het spel bovenaan de ranglijst. Ze hebben er bovendien een Brink én een Dorpsstraat. Ik roep Zwolle daarom uit tot de Monopoly-stad van Nederland!

Reacties

Anoniem zei…
Jahaa... Koot en Bie zongen het al: Zwolle zonder dolle is een échte stad!
BB zei…
Het kleinste aantal plaatsen waarmee je de stations kan dekken is Santpoort (station noord en zuid) en Vlaardingen (station oost en west), dat zijn de enige plaatsen met meer dan één station met een windrichting in de naam. Maar of die plaatsen ook een waterleiding- en energiebedrijf hebben weet ik dan weer niet...
Jesse Kuiper zei…
BB, Rotterdam heeft ook een Station Noord en een Station Zuid. Daar staat ook het hoofdkantoor van waterleidingmaatschappij Evides en qua energiebedrijven in elk geval Eneco.
Simeon zei…
Volgens mij is Muiderberg Ons Dorp. Er zijn wel meer dorpen die een Brink hebben en een Dorpsstraat, maar alleen Muiderberg heeft maar 1 straat- verder lanen e.d.-, en een Brink natuurlijk.
Guido zei…
Inmiddels heb ik ook een Herenstraat kunnen constateren in Den Haag, waarmee de teller daar op 6 totaal
Unknown zei…
Interessant, de oorsprong van straatnamen. Ik ben beland slop, glop en gas. Ik bewonder de nauwgezette naspeuringen van de auteur, maar ik wil er graag aan toevoegen dat "gas", dat inderdaad uit het Duits stamt, ook in het Jiddisch voorkwam. Het Jiddisch had immers veel van oorsprong Duitse taalelementen opgenomen.
In de vooroorlogse Amsterdamse Joodse buurt werd de Weesperstraat bijvoorbeeld "Weespergas" genoemd.
De Joden uit die tijd zijn verdwenen en dus ook de aanduiding "gas"...
Jet Stapel uit Limmen
BB: Barneveld heeft naast station Centrum, sinds 1988 station Noord en sinds 2015 ook station Zuid
Vistaus zei…
'Neude' komt weliswaar maar één keer voor en wel in Utrecht, maar 'neu' is een oude veldnaam en in die zin komt het dan weer vaker voor, zoals bijv. hier in Hilversum de 'Neuweg'.
Vistaus zei…
@Simeon Ik denk juist dat Hilversum eerder in aanmerking zou komen voor 'Ons Dorp' aangezien er hier wel meer dingen met 'ons' of 'onze' zijn, zoals bijv. het gebouw 'Onze Kraampjes', het gebouw 'Ons Gebouw' en het klokkunstwerk 'Onze Tijd'. Ik weet dat het nu wel erg groot is voor een dorp, maar vroeger was het natuurlijk wel gewoon een dorp en toen waren (veel van) die 'ons'-dingen er ook al.
Anoniem zei…
Is Ons Dorp niet vernoemd naar de televisie actie met Mies Bouwman? Het dorp voor gehandicapten, dat toen is gebouwd?
Dinx zei…
@Anoniem: Nee. De actie met Mies Bouwman was in 1962, en de Nederlandse naamgeving in het Monopoly-spel bestond toen al een tijdje.
Anoniem zei…
Amsterdam heeft de Noord-Zuid.
Unknown zei…
Castricum heeft ook een Dorspstraat en een Brink.
Dinx zei…
@Unknown:
Dat klopt, alleen heet de straat in Castricum 'De Brink' en dat is dus net anders dan in het Monopoly-spel.
Anoniem zei…
Ons Dorp behoort in monopoly tot Arnhem, daar ligt 'Ons Dorp' ook. Is dus geen aparte stad of zo.
'Ons Dorp' is in Arnhem ontstaan door een inzamelingsactie van de Nederlandse bevolking.
René zei…
@Anoniem: die wijk in Arnhem heet ‘Het Dorp’, niet ‘Ons Dorp’. Het Dorp werd gesticht na een geldinzamelingsactie in 1962. De straat Ons Dorp in het Monopoly-spel bestond toen al een tijdje.
Anoniem zei…
Er bestaat een dorp dat heet: 'Ons Dorp'. Het ligt alleen niet in Nederland. In België ligt dat in de buurt van de Franse grens.
Unknown zei…
Dorpsstraat in Deest

Anoniem zei…
Mooi stuk over deze straten!
Ik denk dat met Ons Dorp gewoon een doorsnee dorp wordt bedoeld met algemeen voorkomende straatnamen.
"Ons" heeft m.i. betrekking op de spelers van het spel zelf, dus het dorp van het gezin of de vrienden die het spel spelen.
Robin zei…
Blijft tot in de eeuwigheid een interessante topic!
Anoniem zei…
In Harmelen heb je de kruising van de Dorpsstraat met de Kalverstraat!
Laura zei…
Zouden ze het aandurven om hier (https://www.ons-dorp.nl/) een straat Brink en een Straat Dorpsstraat te noemen??
AJ1981 zei…
In een eerder artikel was al aangegeven dat vele dorpen wel een Dorpstraat of Brink hadden (waarvan het zou kunnen zijn dat velen nu, anno 2022 een meer unieke naam bezitten). Wanneer je bij start begint, begin je hierbij. Het "ons" deel van "ons dorp" maakt het tastbaarder. We beginnen thuis en simpel. Nadat je de verste reis mogelijk hebt gemaakt kom je uiteindelijk in het allerduurste deel, Amsterdam.
Frido zei…
In Rhenoy is ook een Dorpsstraat een een De Brink. Bijna 'ons dorp' dus, maar in elk geval mijn dorp.

Voor de stations: mooiste zijn natuurlijk Groningen Noord, Hengelo Oost, Vlaardingen West. Zuid gaat een beetje mis, zuidelijk dan Dordrecht Zuid is er niks. Misschien een petitie starten om Maastricht Randwyck in Maastricht Zuid te hernoemen? Station Maastricht Noord bestaat sinds enkele jaren al, dus zou prima passen.
John R zei…
In Vledder heb je Dorpsstraat die overgaat in Brink, zonder 'De' ervoor. Het is daarmee het enige dorp in Nederland dat 'Ons Dorp' kan zijn.
Dinx zei…
Leuk geprobeerd, John R. ;-) Maar zoals je hierboven hebt kunnen lezen zijn er meer dan tien plaatsen in Nederland die een Dorpsstraat en een Brink hebben.

Populaire posts van deze blog

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol