Doorgaan naar hoofdcontent

Onafscheidelijke koppels? Die moeten samen gewoon één straatnaam delen.

Ik fietste onlangs in Parijs door de Rue Pierre et Marie Curie. Even later zat ik op een terras aan het Place Sartre-Beauvoir aan een kop koffie. Twee straatnamen die allebei naar twee personen zijn genoemd. De ene naar de wetenschappers Pierre en Marie Curie en de andere naar de schrijvers Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir. Het schijnt dat die twee ook vaak een drankje dronken op dat plein. En terwijl ik genoot van de heerlijke koffie vroeg ik me af: hebben we in Nederland ook straatnamen die naar twee personen zijn genoemd?

Voor de duidelijkheid: het gaat me echt om straatnamen waar zichtbaar twee persoonsnamen in voorkomen. Ik schreef hier bijvoorbeeld al eens over de Mesdaglaan in Rotterdam die genoemd is naar Hendrik Mesdag én naar zijn broer Taco Mesdag, maar die twee namen zie je in de straatnaam niet terug. We hebben in Nederland ook wel een Echtpaar Curiedreef (in Maassluis) waarmee in één klap zowel Pierre en Marie vernoemd zijn, maar ook hier zie je de twee persoonsnamen niet terug. En we moeten streng zijn.

Ik durfde ook wel streng te zijn, want ik wist in Nederland al meteen één straat die aan de criteria voldoet. Ik woonde in Utrecht ooit in de buurt van het Wolff en Dekenplein. Die straat is genoemd naar het onafscheidelijke schrijversduo Aagje Wolff en Betje Deken. Ik ontdekte dat ze in Driehuis ook een Wolff en Dekenlaan hebben en in Beverwijk een Wolff en Dekenstraat. Er zijn ook aardig wat straten die alleen naar Aagje Wolff of naar Betje Deken zijn genoemd, maar dan ligt de bijbehorende straat van de ander nooit ver weg. Er zijn ook een aantal straten genoemd naar duo's uit (strip)boeken. Het populairst zijn Jip en Janneke, met straten in Gorinchem, Kapelle en Wageningen. Ot en Sien hebben een pad in Huissen. En de stripfiguren Brommy en Tommy hebben een straat in de stripbuurt in Almere.

In Amsterdam vond ik vijf straatnamen die naar twee personen zijn genoemd. De Colnot en Poonshof, de Boas en Judelshof en de Stoel en Spreehof liggen dicht bij elkaar in de buurt. Guustaaf Colnot en Salomon Poonshof waren exploitant van de Plantage Schouwburg, net als Teunis Spoel en Marius Spree. Israël Boas en Nathan Judas waren directeur van de Salon des Variétés in de Amstelstraat. In Amsterdam-Noord ligt de Gebroeders A. en B. Wolfswinkelweg, genoemd naar twee verzetshelden die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. In het centrum van Amsterdam ligt nog de Mozes en Aäronstraat. Mozes en Aäron zijn Bijbelse broers. De straat loopt heel toepasselijk tussen het voormalige stadhuis (Mozes staat voor het wereldlijk gezag) en de Nieuwe Kerk (Aäron staat voor het kerkelijk gezag). Er ligt trouwens ook nog een Moses en Aäronlaan in Heilig Landstichting.

Personen die met zijn tweeën een fabriek hebben opgericht, hebben ook een goede kans om samen een straatnaam te krijgen. Daar hebben ze in Eindhoven bijvoorbeeld het Mignot en de Blockplein (De zwagers Adolphus Mignot en Anthonius de Block richtten er in 1858 een tabaksfabriek op), de Backer en Ruebweg in Breda (Mr. J.G. Rueb en Jhr. F. Backer gaven jarenlang leiding aan de Machinefabriek Breda), het Janssen & Fritsenplein in Helmond (een meubelmaker en een klokkengieter begonnen ene bedrijf dat nu wereldwijd gymnastiektoestellen levert) en het Goulmy en Baarplein in 's-Hertogenbosch (Eugène Goulmy en Rudolf Baar waren de oprichters van Willem II-sigarenfabriek). Straatnaamdeling door ondernemende koppels, dat lijkt vooral populair in Noord-Brabant.

Noem nog eens een beroemd koppel? Precies: Willem en Maria, bij sommigen beter bekend als William en Mary. Zij werden in 1689 koning en koningin van Engeland. Naar hen zijn de Willem en Marialaan in Gouda en het Willem- en Maryplein in Hellevoetsluis genoemd. Wat hebben we verder nog voor straatnamen met dubbele namen?
  • De Bik- en Arnoldkade in IJmuiden - De zwagers Adrianus Bik en Jan Willem Arnold waren twee ondernemers die samen een belangrijke rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling van IJmuiden.
  • Twee straten in Leende: Sint Catharina en Sint Barbarastraat en de Sint Jacob en Sint Annastraat in Leende - De straten ontlenen hun namen aan het gilde Sint Catharina & Sint Barbara en de schutterij Sint Jacob en Sint Anna.
  • De A en J van Damlaan in Aduard - A. en J. van Dam zijn twee joodse dorpsgenoten die in de Tweede Wereldoorlog zijn overleden.
  • De Adam en Atze strjitte in Tersoal - Adam Ruurds en Atze Atsma waren twee legendarische Friese hardrijders op de schaats.
  • De Clara en Mariahof in Dordrecht - Koekbakker Marinus Kemp liet huizen bouwen voor 'weduwen en vrouwelijke weezen uit den fatsoenlijken stand' die geen eigen huis konden betalen. Hij noemde het hofje naar zijn vrouw Clara en zijn oudste dochter Maria.
Zijn alle straatnamen met 'en' erin genoemd naar twee personen? Nee, zo gemakkelijk is het niet. Want er zijn ook genoeg instinkers. Zo is de Laan van Beek en Royen in Zeist niet genoemd naar twee ondernemers met die namen, maar naar de buitenplaats 'Beek en Royen' in Zeist. De Heining en Damlaan in Bodegraven is niet genoemd naar twee zwagers die zo heetten, maar naar de monumentale hallenhuisboerderij 'Heining en Dam' uit ongeveer 1700. De Mars en Wijthdijk in Grave is niet genoemd naar twee verzetshelden, maar naar twee oude polders ten noordwesten van Grave: De Mars en De Wijth. En de Van Inn en Kniphuizenlaan in Rasquert? Die is genoemd naar 'In- en Kniphuizen', een heerlijkheid in Oost-Friesland die eigendom was van de Heer von In- und Kniphausen.

Maar ook zonder Beek en Royen, Heining en Dam, Mars en Wijth, en Van Inn en Kniphuizen hebben we nog steeds behoorlijk wat koppels waar in Nederland straatnamen naar genoemd zijn. Ik weet niet eens of de verzameling hierboven wel compleet is. Als je er ergens nog eentje weet, dan hoor ik dat natuurlijk graag.

Reacties

Anoniem zei…
Straatnaam van koppels? Hier in Groningen zag ik een namaak-koppel. Er is een weg afgesloten en dat staat aangegeven op zo'n groot geel bord. De straatnaam:

E. Thomassen
A. Thuessinklaan
afgesloten

Ga zelf maar kijken wat er HOORT te staan!
Anoniem zei…
Gezien:
E. Thomassen à Thuessinklaan half jaar dicht voor autoverkeer ...
Anoniem zei…
Straatnaam in Zoetermeer, nabij NS station:

KINDEREN VAN VERSTEEGPLEIN

De naam refereert aan het codewoord van Radio Londen in september 1944 dat betekende dat op last van de Nederlandse regering in ballingschap het personeel van de NS in staking moest gaan.
Rob Essers zei…
Een duo heb ik in Nijmegen niet kunnen vinden, wel een trio... Het Gebroeders Van Limburgplein (openbare ruimte ID 0268300000000262) is genoemd naar de drie broers Paul, Herman en Jan van Limburg.
Jesse Kuiper zei…
Een straatnaam die in Duitsland veel voorkomt is de Geschwister-Scholl-Straße, vernoemd naar Hans en Sophie Scholl van de verzetsgroep "Weiße Rose" uit de Tweede Wereldoorlog.

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol