Doorgaan naar hoofdcontent

Van Havenkant tot De Onrust - over de straatnamen van Moerdijk

De gemeente Moerdijk heeft ervoor gekozen om het dorp Moerdijk op te heffen om zo ruimte te maken voor de industrie. De 1.100 inwoners moeten verhuizen en de huizen worden gesloopt. De straatnamen van het dorp zullen daarmee ook verdwijnen. Een goede aanleiding om daar eens even in te duiken.

Het dorp Moerdijk heeft 20 straten en 21 straatnamen. Ik leg verderop uit waar die extra naam vandaan komt. Maar het is alles bij elkaar behoorlijk overzichtelijk. Die namen geven samen een mooi inkijkje in de geschiedenis van het dorp:

  • De oudste straten zijn de Steenweg en de Grintweg. De oudste bebouwing ontstond aan deze twee straten. De andere straten van het dorp zijn allemaal van na de Tweede Wereldoorlog.
  • Tijdens de oorlog is een aanzienlijk deel van het dorp verwoest, waaronder de kerk en een groot klooster. In 1952 werd op die plek de Kloosterstraat aangelegd.
  • Visserij was lange tijd een belangrijke bron van inkomsten voor de inwoners. Eind jaren veertig bestond de vissersvloot nog uit ongeveer 20 boten waarvan 14 schokkers. Dat zijn boten die oorspronkelijk op de Zuiderzee voeren; de naam verwijst naar het eiland Schokland. In Moerdijk liggen nu de Visserstraat en de Schokkerstraat.
  • De Watersnoodramp van 1953 trof ook Moerdijk. Er kwam veel hulp vanuit Scandinavische landen. De Noorse koning Haakon stelde voor het hele getroffen gebied 326 prefabwoningen beschikbaar. Op veel plekken in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant herinneren straatnamen aan de ramp en de hulp die daarop volgde. In Moerdijk gebeurde dat bij de Koning Haakonstraat.
  • Nabij de straat voor de Noorse koning zijn ook twee lokale helden vernoemd in de Wethouder Mattheestraat en de Pastoor Lombartsstraat.
  • De Klaverstraat zal verwijzen naar de nabijgelegen oude Klaverpolder.
  • Bij de haven aan het Hollands Diep liggen - aan weerszijden van de dijk -  de straten Havendijk en Havenkant.
  • In Moerdijk ligt een Johan Willem Frisostraat, genoemd naar Johan Willem Friso van Nassau-Dietz, prins van Oranje. En heel bijzonder: het eerste deel van die straat heet officieel Jan Willem Frisostraat. Niet Johan maar Jan dus. De bewoners van de nummers 1 t/m 13 wonen officieel aan de Jan Willem Frisostraat, maar die van de nummer 2, 4 en 107 (!) aan de Johan Willem Frisostraat. Bij het eerste deel staat een bordje 'J.W. Frisostraat' en bij het tweede deel staat er 'Johan Willem Frisostraat'. Voor de gemeentelijke herindeling in 1997 lag het dorp Moerdijk in twee verschillende gemeentes en die  schreven de straatnaam nĂ©t verschillend. Blijkbaar heeft men het daarna nooit nodig gevonden om het aan te passen. (Daarmee horen deze namen in dit verhaal thuis.)
  • In het zuidwesten van het dorp ligt een heuse Oranjebuurt met een Wilhelminaplein, een Julianastraat, een Beatrixstraat, een Margrietstraat, een Irenestraat en een Marijkestraat. Met de Johan Willem Frisostraat erbij betekent dat dat 40% van de straten van het dorp naar een Oranje genoemd is. Zou dat een record zijn?
  • Aan de rand van het dorp ligt een pleintje met de naam De Onrust. Die naam past goed bij het gevoel dat de bewoners hebben nu ze weten dat hun dorp moet gaan verdwijnen.

Hopelijk komt er snel een mooie, nieuwe plaats voor de inwoners van Moerdijk. Misschien kunnen ze ervoor zorgen dat al deze straatnamen daar ook weer een plek krijgen.

-- 
De foto komt van Topotijdreis


Reacties

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd...

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste lĂ¡Ă¡n van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la...

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. GeĂ¯nspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o...

De langste straatnamen van Nederland

Wat zijn de langste straatnamen van Nederland? Ik zet deze mooie namen graag voor je op een rijtje. Om de lengte van een straatnaam te bepalen volstaat het niet om op de straatnaamborden te kijken, want soms hangen er in één straat al borden met verschillende schrijfwijzen van dezelfde naam. Het is beter om uit te gaan van de officiële schrijfwijze van de straatnaam zoals die is vastgelegd in de BAG, de Basisregistraties Adressen en Gebouwen. Dat levert de volgende top-10 op: Ir. Mr. Dr. van Waterschoot van der Grachtstraat in Heerlen (48 tekens in totaal, 38 tekens zonder punten en spaties) Burgemeester Baron van Voerst van Lyndenstraat in Gramsbergen (46/41 tekens) Wethouder Fierman Eduard Meerburg senior kade in Katwijk (45/40 tekens) Burgemeester Baron van Voorst tot Voorstweg in Tilburg (43/38 tekens) Burgemeester van Nispen van Sevenaerstraat in Laren (42/38 tekens) Burgemeester van Hövell tot Westerflierpad in Halfweg (42/38 tekens) Burgemeester Hoytema van...