Doorgaan naar hoofdcontent

Hoe straatnamen bij ambassades als diplomatieke wapens worden ingezet

Zo af en toe worden er politieke discussies gevoerd waarin ook straatnaamgeving een rol speelt. Over straatnamen die verwijzen naar ons koloniale verleden bijvoorbeeld. Onlangs pleitte D66 er in Rotterdam nog voor dat er minder straten naar ‘witte mannen’ genoemd moeten worden. Ook in de internationale politiek worden straatnamen soms als diplomatiek wapen ingezet. En dan vooral de namen van straten waar ambassades zijn gevestigd.

De Russische ambassade in Washington DC zit aan de Wisconsin Avenue. Het stadsbestuur van Washington heeft echter in januari van dit jaar besloten om het stuk straat waar de ambassade aan gevestigd is om te dopen tot Boris Nemtsov Plaza. En dat is natuurlijk geen toeval. Boris Nemtsov was een Russische politicus die streed tegen corruptie en vooral ook tegen Poetin. Hij werd in 2015 in de buurt van het Kremlin vermoord, waarna iedereen meteen dacht aan een politieke afrekening. In Rusland waren ze vanzelfsprekend helemaal niet blij met die nieuwe straatnaam, dus daar denken ze inmiddels na over een nieuwe naam voor de straat van de Amerikaanse ambassade in Moskou. Het was overigens niet de eerste keer dat ze in Washington een straatnaam benoemen om de Russen te pesten. In 1984 werd bij de Sovjet-ambassade een plein genoemd naar een andere Russische dissident: het Sacharov-plein.

De ambassade van de Verenigde Arabische Emiraten in Turkije kreeg onlangs ook een nieuwe straatnaam. De aanleiding daarvoor was een tweet van de minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Arabische Emiraten. In die tweet werd gesuggereerd dat de Turkse Ottomanen een eeuw geleden de heilige plaats Medina hadden geplunderd. De Turken reageerden woedend, want de Ottomanen hadden tijdens de Eerste Wereldoorlog die stad juist verdedigd! Dat gebeurde onder aanvoering van commandant Fahreddin Pasha. Ze besloten de naam van de straat in Ankara waar de ambassade is gevestigd om te dopen. Die straat werd hernoemd naar die commandant: Fahreddin Paşa Sokağı (Fahreddin Pashastraat).

Ook de Amerikaanse ambassade in Ankara kreeg onlangs een nieuwe straatnaam. De ambassade zat aan de Nevzat Tandoğan Caddesi, genoemd naar een voormalige gouverneur van Ankara. Maar vanaf nu heeft de ambassade Olijftak als straatnaam. Aanleiding voor deze naamsverandering is de steun van de Verenigde Staten aan de Syrisch-Koerdische militie in Syrië. Olijftak klinkt nog best vredelievend, maar de naam is afgeleid van de operatie van het Turkse leger tegen de Koerden die 'Operatie Olijftak' heet.

Misschien dat binnenkort ook de Nederlandse ambassade een nieuw adres krijgt. Onlangs besloot de Tweede Kamer namelijk om de Armeense genocide te erkennen. Het gaat daarbij om de moord op honderdduizenden Armeniërs in 1915. Volgens de Turkse regering was er helemaal geen sprake van een geplande volkerenmoord, maar was er sprake van een oorlogssituatie. Toen de Duitsers in 2016 de Armeense genocide erkenden, leidde dat ook tot een diplomatieke rel. In Turkije is nu gesuggereerd om de straat waar de Nederlandse ambassade zit te hernoemen van Hollanda Caddesi (Nederlandstraat) naar Hocalı Caddesi. Hocali (of Xocalı) is een plaats in Azerbeidzjan waar Armeense militairen in 1992 een genocide pleegden. Ingewikkeld allemaal.

Een cadeautje
In Nederland doen we gelukkig nog niet mee aan deze straatnamenstrijd. Integendeel. Met de verhuizing van de Amerikaanse ambassade van Den Haag naar Wassenaar moest er ook een nieuwe naam komen voor de straat waar het nieuwe gebouw zou komen te staan. Die weg heet nu John Adams Park. John Adams stond aan de wieg van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring en werd in 1797 de tweede president van de Verenigde Staten. Hij was ook nog eens een paar jaar gezant van de Verenigde Staten in Nederland. Dat de weg bij de ambassade naar hem genoemd is, was dus meer een cadeau dan een politieke pesterij.

Reacties

René zei…
De Amerikaanse ambassade in Kameroen heeft Rosa Parks Avenue als adres. Dat is vast ook geen toeval.
Anoniem zei…
De Britse ambassade in Teheran (Iran) zit aan de Bobby Sands-straat. Bobby Sands was lid van de IRA...
Twitter zei…
Tijdens de Vietnamoorlog plaagde het communistisch gemeentebestuur van Calcutta de Amerikanen al met een straat die Ho Chi Minh Sarani heet.

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol