Doorgaan naar hoofdcontent

Toponiemstapelingen: van de Zuidplaspolderweg naar het Oudelaanmolenslootpad

Alle onze plaatsen, straten en rivieren hebben wel een naam. Vaak staat die naam op zichzelf, maar het komt ook best veel voor dat die naam naar een andere naam verwijst. En die naam verwijst misschien wel weer naar nóg een andere naam. Haarlemmermeerpolder bijvoorbeeld (de polder van de Haarlemmermeer, wat een meer was bij Haarlem), of de Spaarndammerdijk (een dijk bij de Spaarndam, wat een dam was in de Spaarne). Ik noem dat toponiemstapelingen.

'Toponiem' is het officiële woord voor topografische namen, dus namen van een geografische plek. Volgens sommige mensen gaat het bij toponiemen alleen om plaatsnamen, maar in een ruimere definitie horen er ook hydroniemen (namen van rivieren en zo), hodoniemen (het officiële woord voor straatnamen) en oroniemen (namen van bergen) bij. En die kun je dus stapelen. Ik moest daar vanmiddag aan denken toen ik langs de Schiebroekse Parkflat in Rotterdam kwam. Ooit was er een rivier en die noemde men de Schie, daar lag een moerassig land naast en dat noemde men Schiebroek, dat werd een wijk van Rotterdam en daar legde men een park aan en dat werd het Schiebroekse Park, en daar bouwde men een flat bij en dat werd natuurlijk de Schiebroekse Parkflat.

Ik noemde in de inleiding al de Haarlemmermeerpolder en de Spaarndammerdijk. Drievoudige toponiemstapelingen zijn dat. Een ander voorbeeld is het Poortlandplein in Delft (het land buiten de stadspoort heette het Poortland, en het plein dat nu op die plek ligt heet dus Poortlandplein). Zo heb je ook de Zuidplaspolderweg (in Moordrecht), het Grachtswalplein (in Harlingen), de Maashavenkade en de Maashavenstraat (in Rotterdam) en de Peelheideweg (in America).

Een paar jaar geleden schreef ik hier al eens wat over een viervoudige stapeling, alleen noemde ik het toen nog niet zo. In Delft ligt een pad langs een sloot die leidde naar een molen bij Oudelaan, en dat pad heet natuurlijk het Oudelaanmolenslootpad. Jammer dat het pad niet naar de poort is genoemd die daar ooit gestaan schijnt te hebben: het Oudelaanmolenslootpoortpad was nog mooier geweest, qua stapeling.

Ken jij ook van die stapelingen? En kan het misschien nog langer dan het Oudelaanmolenslootpad?

Reacties

Max zei…
De Amsterdamse Veerkade in Den Haag: 1. Amstel > 2. Amsterdam > 3. Amsterdamse Veer > 4. Amsterdamse Veerkade
Aad zei…
Over het ontstaan kan ik niets vertellen, maar 'Hoflaanstraat' vind ik ook wel apart. https://www.google.nl/maps/place/Hoflaanstraat,+3111+Schiedam/@51.9168374,4.4004312,19z/data=!3m1!4b1!4m2!3m1!1s0x47c4351538162385:0x310246b8dc27bc69
Sjoerd Visscher zei…
Ze lijken veel voor te komen. Alleen al vlak bij mijn huis (in Den Haag) zie ik Hooftskadelaan, Waterloostraat en Westenbergstraat.
Jesse zei…
Jammer dat er geen Gasselternijveenschemondseweg of -straat is.
Dinx zei…
@Aad:
Hoflaanstraat... ook bijzonder inderdaad.

@Sjoerd:
Ze komen inderdaad overal voor en een stapeling van drie is niet zo bijzonder. Maar vind je ook langere bij jou in de buurt?

@Jesse:
De langste straatnaam in die categorie is Gasselterboerveensemond, in Gasselternijveenschemond.
Dinx zei…
Ik reed net door de Hofpleinlijntunnel. Eerst was er een hof, daar kwam een plein bij, daar liep een lijn langs en daar kwam een tunnel onderdoor. Dat zijn er vier.

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol