Doorgaan naar hoofdcontent

Straten voor Truus. Truzen voor straten.

Toevallig zag ik pas dat er in Leiden drie straten zijn die naar een Truus zijn genoemd. Vraag me niet hoe ik daar nou precies achter kwam; ik vond het gewoon wel een bijzondere ontdekking. Vanzelfsprekend vroeg ik me toen af of er nog meer straten naar een Truus zijn genoemd. En zijn er ook meer Truzen waar een straat naar is genoemd?

Eerst even wat over de naam Truus. Die werd pas vanaf 1920 langzaamaan populair in Nederland. In 1921 werden er hier voor het eerst meer dan 10 baby's geboren die de naam Truus kregen. In 1946 was er een uitschieter met 72 Truzen in één jaar. Daarna nam de populariteit van de naam al weer af. Sinds 1965 zijn er nooit meer meer dan 10 Truzen in één jaar geboren in Nederland. De naam Truus is afgeleid van Geertruida. Die naam was een stuk populairder. Gedurende vele decennnia werden er ieder jaar meer dan duizend Geertruida's geboren, en daarvan kregen er veel Truus als roepnaam. De populariteit van de naam Geertruida is sinds 1965 echter ook flink teruggelopen.

Straten voor Truus
Ik heb in totaal zeventien straten in Nederland gevonden die naar een Truus heten. Daarvan liggen er zes in Leiden; dat is twee keer zoveel als ik gevonden had! Die zes zijn overigens genoemd naar vier verschillende Truzen, en drie ervan verwijzen naar dezelfde Truus. Met nog drie Truus-straten in Spijkenisse en eentje in Voorburg, liggen in totaal tien van de zeventien straten in de provincie Zuid-Holland! Opmerkelijk, want de naam komt daar toch niet meer dan gemiddeld voor.

Dit zijn alle Truus-straten die ik gevonden heb:
  • Leiden: Truus Schröderpad, Truus Smuldersstraat, Truus van Lierpad, Truus Wijsmullerbrug, Truus Wijsmullerpad en Truus Wijsmullertunnel
  • Spijkenisse: Truus Schröderstraat, Truus Smulders-Belienstraat, Truus Wijsmuller-Meijerpad
  • Coevorden: Truus Wijsmullerstraat
  • Deventer: Truus Schröderstraat
  • Heerhugowaard: Truus Schröderplantsoen
  • Montfoort: Truus Oversteegenstraat
  • Pijnacker: Truus Wijsmullerstraat
  • Utrecht: Truus van Lierlaan
  • Venray: Truus Schröderstraat
  • Voorburg: Truus Schröderhof

Vijf Truzen
Al die Truus-straten zijn naar maar vijf Truzen genoemd:
  • Truus Schröder-Schräder (1889-1985) was een interieurarchitecte. Ze is vooral bekend van het Rietveld Schröderhuis in Utrecht dat ze samen met haar latere partner Gerrit Rietveld heeft ontworpen. Naar haar zijn straten genoemd in Voorburg, Heerhugowaard, Deventer, Spijkenisse, Venray en Leiden
  • Truus Wijsmuller-Meijer (1896-1978) was een groot verzetsstrijdster tijdens de Tweede Wereldoorlog. Mede dankzij haar zijn er naar alle waarschijnlijkheid 10.000 Joodse kinderen gered. Ze is daarom door het Yad Vashem-instituut in Israël benoemd tot 'Rechtvaardige onder de Volkeren'. Naar haar zijn straten genoemd in Spijkenisse, Coevorden, Pijnacker en drie in Leiden
  • Truus Smulders-Beliën (1902-1966) was een politica. Ze werd in 1946 burgemeester van de Noord-Brabantse gemeente Oost-, West- en Middelbeers en daarmee werd ze de eerste vrouwelijke burgemeester in Nederland. Ze volgde haar man Jan Smulders op die er vanaf 1927 burgemeester was, maar in de oorlog werd opgepakt omdat hij niet met de Duitsers wilde meewerken. Hij overleed in Duitsland, net voor de bevrijding. Naar Truus Smulders zijn straten genoemd in Spijkenisse en Leiden
  • Truus van Lier (1921-1943) was ook een verzetsstrijdster tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1943 werd ze opgepakt en later in concentratiekamp Sachsenhausen gefusilleerd. Naar haar zijn straten genoemd in Utrecht en Leiden.
  • Truus Menger-Oversteegen (1923) is een kunstenares. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte ze als verzetsstrijdster, onder andere met haar zus Freddie Oversteegen en met Hannie Schaft (het meisje met het rode haar). Naar Truus Oversteegen is één straat genoemd: de Truus Oversteegenstraat in Montfoort. Het is wel bijzonder dat er al tijdens haar leven een straat naar haar genoemd is.

Als je Truus heet, heb je blijkbaar een grotere kans op een straatnaam als je ooit in het verzet hebt gezeten. In Leiden loopt het Truus van Lierpad van de Truus Smuldersstraat naar het Truus Wijsmullerpad. De drie Truus-straten liggen dus dicht bij elkaar, in een wijk met allemaal namen van vrouwen die bekend zijn uit de Tweede Wereldoorlog. Dat doet vermoeden dat Truus Smulders - de burgemeestersvrouw - ook verzet heeft gepleegd, maar daar heb ik niks van terug kunnen vinden. Ik weet wel dat Truus Oversteegen ook wel een straatnaam had verdiend in die wijk. Dan hadden we vier Truzen bij elkaar in de buurt gehad.

Op de foto bij dit verhaal staat trouwens Truus de Mier, uit de Fabeltjeskrant. Die moet natuurlijk op de lijst als er ooit ergens een Fabeltjeskrantwijk komt.

Reacties

Rob Essers zei…
Er is in Nijmegen een raadsvoorstel in voorbereiding om het park dat wordt aangelegd op de plaats van het Sportfondsenbad Nijmegen-Oost aan de van Beethovenstraat de naam Truus Mastpark te geven. Het voorstel staat in september a.s. op de raadsagenda.

Geertruida Johanna Mast (Nijmegen 10 oktober 1929 – Nijmegen 10 november 1944) kwam op 15-jarige leeftijd als kassière bij een granaatinslag om het leven. Zij staat symbool voor de vele burgerslachtoffers die nog na de bevrijding van Nijmegen vielen.

Zie http://www.oorlogsdodennijmegen.nl/persoon.asp?odID=1072
SOS zei…
Rob, lees ik nou goed dat ze dat in Nijmegen het 'Truus Mast Park' willen noemen... met een onjuiste spatie in de parknaam?
Rob Essers zei…
@SOS: Neen, een onjuiste spatie in de parknaam komt er niet in. De Nijmeegse gemeenteraad heeft zich op 10 mei 2012 in een motie unaniem uitgesproken voor de naam Truus Mastpark. Daar wordt in het raadsvoorstel dat in voorbereiding is, niet van afgeweken.

Dat De Gelderlander het presteert om de de naam te verhaspelen tot Truus Mast Park is niets nieuws. Het zou nieuws zijn als de krant wel de juiste naam vermeld zou hebben!

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol