Doorgaan naar hoofdcontent

Over kummel, komijn en koriander - lekker verdwalen in de k-k-kruidenbuurt

Ik houd wel van koken, maar ik ben geen topkok. Ik kan overweg met de belangrijkste kruiden en specerijen, maar ik moet bijvoorbeeld altijd even nadenken bij kummel, komijn en kardemom. Het helpt ook niet dat ze allemaal met dezelfde letter beginnen. En dan heb je ook nog kerrie, koriander, karwij (blijkt een ander woord voor kummel te zijn), ketoembar (wat gewoon koriander is), kaneel, kruidnagel, kurkuma, koenjit en kervel. 

Dat zijn genoeg kruiden met een k om een hele kruidenbuurt met straatnamen te vullen, denk ik dan. Ik heb het eens opgezocht en er zijn in Nederland al negen straten naar komijn genoemd, vijftien naar karwij (en ook nog een paar naar kummel) en meer dan dertig naar koriander. Almere heeft bijvoorbeeld een buurt waar een Kummelstraat, Kruidnagelstraat, Kaneelstraat en Korianderweg liggen. In Klazienaveen hebben ze straten met namen zoals Koriander, Kummel, Komijn en Kruizemunt - die laatste had ik hierboven nog niet eens genoemd. En in Veghel kun je wonen in straten zoals Komijnveld, Karwijveld, Kaneelveld of Kerrieveld. Maar in al die buurten liggen de k-kruidenstraten tussen straten die naar kruiden zijn genoemd die met andere letters beginnen.

Er zijn in Nederland tientallen kruidenbuurten, maar bij de meeste daarvan gaat het om andere kruiden. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd het ineens bijzonder populair om de straten in nieuwbouwwijken namen te geven die allemaal op -kruid eindigden. Mensen kwamen in die wijken dus te wonen straten met namen zoals Penningkruid, Fluitekruid, Gipskruid of Speenkruid. Een achtervoegsel zoals -straat of -weg vond men niet meer nodig. Je zag dat overigens ook - maar in mindere mate - met straatnamen die op -gras of -mos eindigden. Nederland heeft op dit moment 450 straatnamen die op -kruid eindigen, en de meeste daarvan liggen in kruidenbuurten.

Waar het in de jaren tachtig en negentig een trend was om een zekere uniformiteit te krijgen in de straatnamen van één wijk door ze allemaal een zelfde achtervoegsel te geven, doet men dat de laatste jaren juist door de straten namen te geven die met hetzelfde woord of dezelfde letter beginnen. In Barendrecht ligt bijvoorbeeld een wijk waar de namen van alle straten beginnen met Rieder (dat verwijst naar het gebied dat in de middeleeuwen Riederwaard heette); als achtervoegsels heeft men gekozen voor woorden als -delft, -werf, -veld, -slee, -meet, -beemd en -hof. En in Eindhoven hebben ze zo een wijk waar meer dan twintig straatnamen allemaal met Zand- beginnen. Je kunt daar van de Zandoever via de Zandschuit naar de Zandkrab rijden, en dan verder via de Zandschelp, de Zandgolf en de Zandhagedis naar het Zandstrand. In de buurten in de directe omgeving beginnen alle straatnamen met Gras-, Water- en Bos-. Op zich is het een leuke nieuwe aanpak, maar het is wel verwarrend dat je de Bosuil niet in de vogelbuurt moet zoeken maar in de Bosbuurt.

In de Tilburgse wijk Reeshof koos men als thema ‘Nederlandse plaatsen met minder dan 20.000 inwoners’. In de wijk zelf wonen inmiddels meer dan 40.000 mensen verdeeld over tientallen straten. Om de enorme wijk toch nog een beetje overzichtelijk te houden, zijn de straatnamen geclusterd op beginletter. In de K-buurt kun je bijvoorbeeld wonen in de Krommeniestraat, de Kijkduinlaan, de Krabbendamstraat, de Kortgenestraat en de Kinderdijkstraat. En zo zijn er ook nog buurten met andere beginletters. Je hoeft alleen de eerste letter van de straatnaam te onthouden om de goede buurt te vinden. Maar als je dan vervolgens in die buurt bent aangekomen en alleen nog weet dat de straat naar een plaats met een K was genoemd, is het lastig verder zoeken.

Er zijn meer plaatsnamen met een k dan kruiden met een k, maar toch zijn er meer dan genoeg om een hele kruidenbuurt met straatnamen te vullen. Dat wordt een kruidig wijkje met smaakmakers zoals kummel, komijn, kardemom, kerrie, koriander, karwij, ketoembar, kaneel, kruidnagel, kurkuma, koenjit, kervel, kruizemunt en kalmoes. Maar ik zou er zelf wel verdwalen.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Op hoerenjacht met drie groene eikels en een vette knol - de bijzondere straatnamen van Enkhuizen

In lijstjes met bijzondere of vreemde straatnamen kom je vaak dezelfde namen tegen. De Dubbeleworststeeg in Amsterdam bijvoorbeeld, of de Eendekotsweg in Gapinge. Opvallend is dat er in die lijstjes altijd wel één of meer straatnamen uit Enkhuizen staan, zoals de Hoerejacht of Tussen Hel en Vagevuur . Hoe komt Enkhuizen aan die bijzondere straatnamen? Enkhuizen is een eeuwenoud stadje. Zeshonderd jaar geleden was het een haven- en vissersdorp aan de Zuiderzee. In 1356 kreeg het stadsrechten. Aan het eind van de middeleeuwen werden er havens gegraven en men legde vestingwerken aan. Dat leidde tot een bloeitijd in de zeventiende eeuw: Enkhuizen had toen een eigen kamer van de VOC en het had de grootste haringvloot van de Nederlanden. In die tijd ontstonden straatnamen nog in de volksmond; straten werden genoemd naar een opvallend kenmerk zoals een groot gebouw, de handel die er werd gedreven of een afbeelding op een uithangbord. De Breedstraat was gewoon een opvallend 'breede&#