Doorgaan naar hoofdcontent

Over kummel, komijn en koriander - lekker verdwalen in de k-k-kruidenbuurt

Ik houd wel van koken, maar ik ben geen topkok. Ik kan overweg met de belangrijkste kruiden en specerijen, maar ik moet bijvoorbeeld altijd even nadenken bij kummel, komijn en kardemom. Het helpt ook niet dat ze allemaal met dezelfde letter beginnen. En dan heb je ook nog kerrie, koriander, karwij (blijkt een ander woord voor kummel te zijn), ketoembar (wat gewoon koriander is), kaneel, kruidnagel, kurkuma, koenjit en kervel. 

Dat zijn genoeg kruiden met een k om een hele kruidenbuurt met straatnamen te vullen, denk ik dan. Ik heb het eens opgezocht en er zijn in Nederland al negen straten naar komijn genoemd, vijftien naar karwij (en ook nog een paar naar kummel) en meer dan dertig naar koriander. Almere heeft bijvoorbeeld een buurt waar een Kummelstraat, Kruidnagelstraat, Kaneelstraat en Korianderweg liggen. In Klazienaveen hebben ze straten met namen zoals Koriander, Kummel, Komijn en Kruizemunt - die laatste had ik hierboven nog niet eens genoemd. En in Veghel kun je wonen in straten zoals Komijnveld, Karwijveld, Kaneelveld of Kerrieveld. Maar in al die buurten liggen de k-kruidenstraten tussen straten die naar kruiden zijn genoemd die met andere letters beginnen.

Er zijn in Nederland tientallen kruidenbuurten, maar bij de meeste daarvan gaat het om andere kruiden. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd het ineens bijzonder populair om de straten in nieuwbouwwijken namen te geven die allemaal op -kruid eindigden. Mensen kwamen in die wijken dus te wonen straten met namen zoals Penningkruid, Fluitekruid, Gipskruid of Speenkruid. Een achtervoegsel zoals -straat of -weg vond men niet meer nodig. Je zag dat overigens ook - maar in mindere mate - met straatnamen die op -gras of -mos eindigden. Nederland heeft op dit moment 450 straatnamen die op -kruid eindigen, en de meeste daarvan liggen in kruidenbuurten.

Waar het in de jaren tachtig en negentig een trend was om een zekere uniformiteit te krijgen in de straatnamen van Ă©Ă©n wijk door ze allemaal een zelfde achtervoegsel te geven, doet men dat de laatste jaren juist door de straten namen te geven die met hetzelfde woord of dezelfde letter beginnen. In Barendrecht ligt bijvoorbeeld een wijk waar de namen van alle straten beginnen met Rieder (dat verwijst naar het gebied dat in de middeleeuwen Riederwaard heette); als achtervoegsels heeft men gekozen voor woorden als -delft, -werf, -veld, -slee, -meet, -beemd en -hof. En in Eindhoven hebben ze zo een wijk waar meer dan twintig straatnamen allemaal met Zand- beginnen. Je kunt daar van de Zandoever via de Zandschuit naar de Zandkrab rijden, en dan verder via de Zandschelp, de Zandgolf en de Zandhagedis naar het Zandstrand. In de buurten in de directe omgeving beginnen alle straatnamen met Gras-, Water- en Bos-. Op zich is het een leuke nieuwe aanpak, maar het is wel verwarrend dat je de Bosuil niet in de vogelbuurt moet zoeken maar in de Bosbuurt.

In de Tilburgse wijk Reeshof koos men als thema ‘Nederlandse plaatsen met minder dan 20.000 inwoners’. In de wijk zelf wonen inmiddels meer dan 40.000 mensen verdeeld over tientallen straten. Om de enorme wijk toch nog een beetje overzichtelijk te houden, zijn de straatnamen geclusterd op beginletter. In de K-buurt kun je bijvoorbeeld wonen in de Krommeniestraat, de Kijkduinlaan, de Krabbendamstraat, de Kortgenestraat en de Kinderdijkstraat. En zo zijn er ook nog buurten met andere beginletters. Je hoeft alleen de eerste letter van de straatnaam te onthouden om de goede buurt te vinden. Maar als je dan vervolgens in die buurt bent aangekomen en alleen nog weet dat de straat naar een plaats met een K was genoemd, is het lastig verder zoeken.

Er zijn meer plaatsnamen met een k dan kruiden met een k, maar toch zijn er meer dan genoeg om een hele kruidenbuurt met straatnamen te vullen. Dat wordt een kruidig wijkje met smaakmakers zoals kummel, komijn, kardemom, kerrie, koriander, karwij, ketoembar, kaneel, kruidnagel, kurkuma, koenjit, kervel, kruizemunt en kalmoes. Maar ik zou er zelf wel verdwalen.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch Ă©Ă©n stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat Ă©Ă©n straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd...

Wat is in Nederland de langste straat met Ă©Ă©n naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste lĂ¡Ă¡n van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la...

Waar ligt het geografisch middelpunt van Nederland?

Mijn zoon vroeg me waar precies het middelpunt van Nederland, want daar wil hij dan graag een keer met me naartoe. Nederland heeft aardig wat geografische middelpunten. Het is maar net hoe je definieert wat het middelpunt van een land is. Ik zet in dit verhaal een paar van die middelpunten op een rijtje - voor mijn zoon, maar natuurlijk ook voor jullie. (Voor dit verhaal kijk ik alleen naar het Europese deel van Nederland, zonder de Caribische eilanden; met die eilanden erbij ligt alles weer anders.) Uiterste punten Voordat ik een aantal middelpunten langsloop, noem ik hier eerst de geografische extremen van Nederland. Rottumerplaat - Het noordelijkst gelegen punt van Nederland ligt op Rottumerplaat. Locatie: 53.556485, 6.492520 Bad Nieuweschans - Het oostelijkste punt van Nederland ligt bij Bad Nieuweschans (Groningen). Om precies te zijn bij grenspaal 196, bij de grensovergang naar Duitsland. Locatie: 53.180299, 7.227509 Klein-Kuttingen - Het zuidelijkste punt van Nederland ligt ...

Wat zijn de meest populaire straatnamen van Nederland?

Pas vroeg iemand me naar welke personen in Nederland de meeste straatnamen zijn vernoemd. Mijn vermoeden werd bevestigd: dat zijn geen schilders of zeehelden, maar gewoon leden van het koningshuis. Dat bracht me tot de vraag: welke straatnamen komen eigenlijk het vaakst voor in Nederland? En hoe zit dat in andere landen? Dit is de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen: 1. Kerkstraat 2. Schoolstraat 3. Molenstraat 4. Dorpsstraat 5. Molenweg 6. Julianastraat 7. Parallelweg 8. Nieuwstraat 9. Wilhelminastraat 10. Sportlaan Deze tien worden op de voet gevolgd door Industrieweg, Beatrixstraat, Kastanjelaan, Stationsweg, Eikenlaan, Markt, Prins Bernhardstraat, Emmastraat en Beukenlaan . Wat zien we aan dit lijstje? Het zijn allemaal bijzonder traditionele straatnamen met een verwijzing naar een bekend gebouw (kerk, school, molen, station), een bestemming of functie (dorp, parallelweg, sport, industrie, markt), het koningshuis (Juliana, Wilhelmina, B...