Doorgaan naar hoofdcontent

Het laantje van Middelharnis, van Meindert Hobbema én Rien Vroegindeweij

Eerder deze week nam dichter Rien Vroegindeweij afscheid van de Rotterdamse straatnamencommissie. Als lid van die commissie heeft hij meer dan tien jaar meegedacht over - en zijn stempel gedrukt op - de nieuwe straatnamen van Rotterdam. Tijdens zijn afscheid droeg hij en gedicht voor over een belangrijke straat uit zijn jeugd. Met zijn gedicht plaatst hij de straat in een historisch perspectief, net zoals een andere kunstenaar dat eerder al deed...

Straat

De straat waar ik geboren ben,
heeft gelukkige tijden gekend
want slaan we er Prisma 381 op na,
dan lezen we dat Meindert Hobbema:

'in zijn zonnige Gelderse landschappen
met watermolens een
blijmoediger kijk op de natuur geeft
dan zijn leermeester Jacob van Ruisdael,
en in een gelukkig moment een
der statigste Hollandse landschappen
schiep: Het Laantje van Middelharnis.'

Het Laantje heet nu Steneweg en
ligt in een grauwe nieuwbouwwijk.
Geluk en statigheid zijn daar verdreven,
geen schilder geeft er nog blijmoedig kijk.

Het schilderij dat hangt in Londen,
in een museum van de staat.
Ik heb hem daar gezien, mijn straat,
achter glas, door de eeuwen ongeschonden.

- Rien Vroegindeweij
(Uit: Statig Landschap Achter Glas, Uitgeverij Bert Bakker, 1982)

Eerder dit jaar schreef Rien Vroegindeweij een artikel over straatnamen in de NRC. Daarin vertelde hij ook over deze straat uit zijn jeugd:
"De straat waar je geboren bent is als het ware een tweede baarmoeder waar je als de tijd rijp is uit moet zien te komen. Mijn eigen wieg, bijvoorbeeld, stond in de Vissersstraat, een lange en smalle straat aan de rand van het dorp Middelharnis. Al gauw verhuisden we naar een nieuwbouwwijk en kwamen in een straat met de nuchtere naam Steneweg te wonen, in een rijtjeshuis dat de aannemer op de achterkant van een sigarendoos had ontworpen. Maar de wetenschap dat Meindert Hobbema daar in 1689 zijn ezel had neergezet om er zijn wereldberoemde Laantje van Middelharnis te schilderen, plaatste de straat in een historisch perspectief."

De straten uit mijn eigen jeugd hebben voor mij ook altijd een bijzondere betekenis gehouden. Stel je voor dat ze ook nog eens door een belangrijke kunstenaar vereeuwigd waren!


Reacties

Anoniem zei…
Mooi: kunst op straat

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Op hoerenjacht met drie groene eikels en een vette knol - de bijzondere straatnamen van Enkhuizen

In lijstjes met bijzondere of vreemde straatnamen kom je vaak dezelfde namen tegen. De Dubbeleworststeeg in Amsterdam bijvoorbeeld, of de Eendekotsweg in Gapinge. Opvallend is dat er in die lijstjes altijd wel één of meer straatnamen uit Enkhuizen staan, zoals de Hoerejacht of Tussen Hel en Vagevuur . Hoe komt Enkhuizen aan die bijzondere straatnamen? Enkhuizen is een eeuwenoud stadje. Zeshonderd jaar geleden was het een haven- en vissersdorp aan de Zuiderzee. In 1356 kreeg het stadsrechten. Aan het eind van de middeleeuwen werden er havens gegraven en men legde vestingwerken aan. Dat leidde tot een bloeitijd in de zeventiende eeuw: Enkhuizen had toen een eigen kamer van de VOC en het had de grootste haringvloot van de Nederlanden. In die tijd ontstonden straatnamen nog in de volksmond; straten werden genoemd naar een opvallend kenmerk zoals een groot gebouw, de handel die er werd gedreven of een afbeelding op een uithangbord. De Breedstraat was gewoon een opvallend 'breede&#