Doorgaan naar hoofdcontent

Van Abel Tasmanstraat tot Zanddijk: Den Helder is eigenlijk net Dordrecht!

Heb je dat ook wel eens: dat je door Den Helder loopt en steeds weer het gevoel hebt dat je in Dordrecht bent? Dat is helemaal niet zo vreemd, want bijna twintig procent van de straatnamen in Den Helder komt ook in Dordrecht voor.

Den Helder heeft 462 straatnamen en Dordrecht heeft er 1057. Er zit behoorlijk wat overlap in de straatnamen van deze twee steden. Zo hebben ze allebei een Abel Tasmanstraat, een Buys Ballotstraat, een Cronjéstraat, een Dommelstraat en een Zanddijk. In totaal hebben ze zo 87 straatnamen dubbel; dat is voor Den Helder dus 18,8% van alle straatnamen. Even ter vergelijking: Den Helder heeft maar 5% van de straatnamen dubbel met Doetinchem en 6% met Delft.

Hoe komen Den Helder en Dordrecht aan zo veel dubbele straatnamen? Het helpt enorm dat ze allebei een bloemenbuurt hebben (met een onder andere een Anjelierstraat en een Rozenstraat), een Indische buurt hebben (met bijvoorbeeld een Javastraat en een Lombokstraat), een buurt met bomen en heesters (met een Kamperfoeliestraat en Lijsterbesstraat), een rivierenbuurt (met een Maasstraat en Merwedestraat), een schepenbuurt (met een Klipperstraat en Kotterstraat), een vogelbuurt (met een Kievitstraat en Reigerstraat), een buurt met ontdekkingsreizigers (met een Abel Tasmanstraat en een Jacob van Heemskerckstraat), een buurt met wetenschappers (met een Buys Ballotstraat en een Huygensstraat), een buurt met Zuid-Afrikanen (met een Cronjéstraat en een De la Reystraat) en dan ook nog wat algemeen populaire namen zoals de Nieuwstraat, de Schoolstraat, de Sportlaan en de Molenstraat. Met deze thema's hebben we al een goed deel van de dubbele namen gehad.

We hebben natuurlijk de mazzel dat beide steden voor deze straten ook precies dezelfde achtervoegsels hebben gekozen. Het gaat ook wel eens fout: in de buurt waar wetenschappers vernoemd zijn heeft Dordrecht een Lorentzstraat en Den Helder een H.A. Lorentzstraat; die tellen dus niet mee als dubbel. En zo tellen ook de Biesboschstraat (Dordrecht) en de Biesbosstraat (Den Helder) niet mee, de Borneostraat (Dordrecht) en de Borneolaan (Den Helder) niet, en ook de Brouwersdijk (Dordrecht) en de Brouwerstraat (Den Helder) niet. Ondanks dat hebben ze dus toch nog behoorlijk wat straatnamen die precies hetzelfde zijn. Als ze beter hun best hadden gedaan, hadden ze in Den Helder best boven de twintig procent kunnen komen!

Tussen de straatnamen die Den Helder en Dordrecht allebei hebben, zitten er een paar die haast uniek zijn. Dat maakt het extra bijzonder. De Brikstraat en de Kofstraat liggen zowel in Den Helder als in Dordrecht, maar ze komen daarnaast allebei nog maar in drie andere (verschillende) plaatsen in Nederland voor. Den Helder en Dordrecht hebben ook allebei de combinatie van een Visstraat en een Vismarkt, en die combinatie komt daarnaast alleen nog in Den Bosch voor. 

Het is best bijzonder dat deze twee plaatsen bijna twintig procent van de straatnamen dubbel hebben. Er zijn namelijk ont-zet-tend veel combinaties van Nederlandse plaatsen die niet één straatnaam hetzelfde hebben. Van de plaatsen met meer dan 100 straatnamen gaat het dan echt om vele duizenden combinaties. Bijvoorbeeld: Heemskerk en Drachten hebben allebei meer dan 400 straatnamen, en toch hebben ze er niet één dubbel. Hetzelfde geldt voor Leusden en Dongen, en voor Goes en Houten. Houten heeft meer dan vijfhonderd straatnamen (583 om precies te zijn), net als Oosterhout (662), Oss (746) en Lelystad (968), en toch heeft Houten met ieder van die plaatsen slechts één straatnaam overlap. Met Oosterhout is dat de Ambachtsweg, met Oss de Schoolstraat, en Lelystad deelt alleen de Boterbloemhof met Houten. Houten is dus best bijzonder; daar zal ik ooit nog eens wat uitgebreider op terugkomen.

Terug naar Dordrecht en Den Helder. Het is dus inderdaad best bijzonder dat deze twee plaatsen bijna twintig procent van de straatnamen hetzelfde hebben, maar dat is nog geen record. Voor kleine plaatsjes met slechts enkele straten is het veel te gemakkelijk om een hoog percentage te halen, dus die laat ik weer even buiten beschouwing. Voor de plaatsen die meer dan 100 straten hebben, zijn de toppers Wormerveer (34% van de straten komt ook in Amsterdam voor, 30% ook in Utrecht, en 28% in Enschede), Badhoevedorp (30% van de straten komt ook in Amersfoort voor, en 28% ook in Hilversum) en Musselkanaal (28% van de straten komt ook in Den Haag voor). Bij het kiezen van straatnamen is men in Wormerveer dus het meest, ehh... 'middle of the road'. Grote kans dus dat je je heel ergens anders waant als je weer eens door Wormerveer loopt.

(Met dank aan researchassistent Bobo, die voor dit verhaal wat leuke statistieken heeft verzameld.)


Reacties

Wouter zei…
Nou nou nou.... Een van Nederlands lelijkste steden met een heel mooie vergelijken, toe maar!

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol