Doorgaan naar hoofdcontent

Een plaats voor Pim Fortuyn

Bij het vernoemen van straten naar personen wordt in Nederland in het algemeen de regel aangehouden dat de persoon minimaal tien jaar dood moet zijn. Die regel nemen ze in Rotterdam heel precies: Pim Fortuyn werd op 6 mei 2002 iets na zes uur 's avonds neergeschoten op het Media Park in Hilversum, en op 6 mei 2012 - (bijna) precies tien jaar later - werd in het centrum van Rotterdam om zes uur het straatnaambord van de 'Pim Fortuynplaats' onthuld. Het is de eerste officiële straatnaam die in Nederland naar Pim Fortuyn is genoemd.

Sinds afgelopen zondag heet het plein langs de Korte Hoogstraat in de Rotterdamse binnenstad de Pim Fortuynplaats. Niet iedereen is het eens met de keuze voor deze plek. Een deel van de Fortuyn-volgers vindt dit pleintje tussen de hoge gebouwen veel te nietig. Zij hadden liever gezien dat er een grote belangrijke straat naar hem genoemd zou worden, op een prominente plek. Anderen vinden dit juist een gepaste locatie: op het plein staat immers al sinds 2003 een borstbeeld van de politicus, en ieder jaar wordt daar ook zijn sterfdag herdacht. Deze keer kreeg de herdenking een speciaal tintje met de straatnaamvernoeming.

Gemeentes kiezen er niet zo maar voor om een bestaande straat te hernoemen. Vaak levert dat veel gedoe op doordat bewoners gaan klagen dat ze hun adreswijziging overal door moeten geven. Bedrijven vragen daar in de regel zelfs een financiële compensatie voor. Maar aan de Pim Fortuynplaats woont niemand; er staat alleen een kantoorgebouw dat deels leegstaat. Het Schielandhuis (waarin Museum Rotterdam gevestigd is) staat tegenover het plein, maar dat houdt gewoon Korte Hoogstraat 31 als adres. Het hernoemen van het stukje van de Korte Hoogstraat kan dus zonder problemen worden doorgevoerd.

Politieke moorden

Direct na de moord op Pim Fortuyn werd deze meteen in een klassiek rijtje met 'politieke moorden' in Nederland geplaatst. Fortuyn staat in dat rijtje samen met Floris de Vijfde, Willem van Oranje, en de gebroeders De Witt.
  • De moord op graaf Floris V in 1296 wordt gezien als de eerste politieke moord in Nederland. Floris woonde op het Muiderslot. Na een conflict met enkele mede-edelen werd hij ontvoerd en uiteindelijk vermoord. Her en der zijn er in Nederland straten naar hem genoemd, zoals de Floris V-laan in Waalwijk en de Graaf Floris V weg in Hollandsche Rading.
  • De moord op Willem van Oranje in 1584 is waarschijnlijk de meest bekende politieke moord. Hij wilde vechten voor vrijheid in Nederland en organiseerde de opstand tegen de Spaanse koning. Die verklaarde Willem vogelvrij. Balthasar Gerards ging voor de beloning en schoot Willem van Oranje neer in Delft. Natuurlijk zijn er in het hele land straatnamen te vinden die genoemd zijn naar onze 'Vader des vaderlands'.
  • Een derde bekend voorbeeld van een politieke moord is de moord op de gebroeders De Witt in 1672. Johan de Witt was op dat moment al bijna twintig jaar de belangrijkste politicus van het land, en hij werd alom gewaardeerd. Maar toen Nederland aan alle kanten in oorlogen verzeild raakte, werd hij samen met zijn broer Cornelis als schuldige aangewezen en op wrede wijze vermoord. In het hele land liggen straten, lanen en plantsoenen die naar Johan of Cornelis zijn genoemd.Of naar allebei.
Floris de Vijfde, Willem van Oranje, en de gebroeders De Witt... het is wel een eer voor Pim Fortuyn om in dat rijtje genoemd te worden, lijkt me.

Meer Fortuyn

De 'Pim Fortuynplaats' is de eerste officiële straatnaam die in Nederland naar Pim Fortuyn is genoemd. Maar er zijn al wel andere straten met 'Fortuijn' of 'Fortuyn' erin. Als die niet naar Pim Fortuyn genoemd zijn, naar wie dan wel?
  • Het Droogleever Fortuynplein in Rotterdam en de Mr. P. Droogleever Fortuynweg zijn genoemd naar de Rotterdamse zakenman Pieter Droogleever Fortuyn. Hij was wethouder in Den Haag, burgemeester in Rotterdam en zat ook nog in de Eerste en de Tweede Kamer.
  • Het R.J.H. Fortuynplein en de R.J.H. Fortuynstraat (beide in het Oostelijk Havengebied in Amsterdam) zijn genoemd naar Mr. R.J.H. Fortuyn de zich als bestuurslid van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij en voorzitter van de Koninklijke Nederlandsche Reedersvereeniging inzette voor de Nederlandse scheepvaart.
  • In Lelystad hebben ze in een wijk de straten genoemd naar VOC-schepen. Tussen de Saerdam, het Vliegent Hert, het Zeepaert en de Eendragt ligt ook een straat met de naam 'Fortuyn'. Het schip met die naam vertrok in 1723 voor zijn eerste reis van Texel richting Batavia, maar raakte ergens voorbij Kaap de Goede Hoop verloren.
  • Over de Ir. L.G.H. Fortuijnrotonde in Reeuwijk heb ik onlangs al geschreven in het artikel Straten voor prinsen, sporthelden... en ingenieurs!
Van het Fortuynhof in Breda en het Fortuijnplein in Groot-Ammers is me niet bekend waar ze hun naam precies aan ontlenen. Maar die namen zijn al in respectievelijk 1951 en 1987 vastgelegd. Het lijkt me dus onwaarschijnlijk dat die naar Pim Fortuyn genoemd zijn.

Sinds een paar dagen hoort de Pim Fortuynplaats ook in dit lijstje. Zouden er de komende jaren nog meer straten naar Pim Fortuyn worden genoemd? Herinner me er over een jaar aan dat ik dan eens kijk of er nog nieuwe zijn bijgekomen.

Reacties

Rob Essers zei…
Hoe fout kun je de naam Pim Fortuynplaats schrijven? Bij de inschrijving van openbare ruimte ID 0599300000006200 in het adressenregister ging het op 6 mei 2012 twee maal mis; zie levenscyclus op https://service1.kadaster.nl/bag/bag-burger/secured/selectie. Uiteindelijk is het op 6 mei 2012 toch gelukt om de naam Pim Fortuynplaats te registreren.

In artikel 13 van de Wet basisregistraties adressen en gebouwen staat: "Een krachtens artikel 10 aangewezen brondocument dat is ingeschreven, wordt niet uit het adressenregister respectievelijk het gebouwenregister verwijderd."

Hierdoor zijn de namen Pim Foftuynplaats en Pim Forftuynplaats in de woonplaats Rotterdam tot in lengte van dagen met begin- en einddatum 6 mei 2012 geregistreerd, tenzij de wet wordt aangepast.
Henk Bakker zei…
De ijdeltuit heette trouwens gewoon Fortuijn, maar vond dat kennelijk niet chic genoeg.

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch Ă©Ă©n stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat Ă©Ă©n straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wat is in Nederland de langste straat met Ă©Ă©n naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste lĂ¡Ă¡n van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. GeĂ¯nspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Waar ligt het geografisch middelpunt van Nederland?

Mijn zoon vroeg me waar precies het middelpunt van Nederland, want daar wil hij dan graag een keer met me naartoe. Nederland heeft aardig wat geografische middelpunten. Het is maar net hoe je definieert wat het middelpunt van een land is. Ik zet in dit verhaal een paar van die middelpunten op een rijtje - voor mijn zoon, maar natuurlijk ook voor jullie. (Voor dit verhaal kijk ik alleen naar het Europese deel van Nederland, zonder de Caribische eilanden; met die eilanden erbij ligt alles weer anders.) Uiterste punten Voordat ik een aantal middelpunten langsloop, noem ik hier eerst de geografische extremen van Nederland. Rottumerplaat - Het noordelijkst gelegen punt van Nederland ligt op Rottumerplaat. Locatie: 53.556485, 6.492520 Bad Nieuweschans - Het oostelijkste punt van Nederland ligt bij Bad Nieuweschans (Groningen). Om precies te zijn bij grenspaal 196, bij de grensovergang naar Duitsland. Locatie: 53.180299, 7.227509 Klein-Kuttingen - Het zuidelijkste punt van Nederland ligt