Doorgaan naar hoofdcontent

Van Acacialaan tot Zwaanstraat - over de straatnamen van Leiderdorp

Vorige week verscheen het boek Straatnamen van Leiderdorp onthuld - van Acacialaan tot Zwaanstraat. Leiderdorp is een plaats en gemeente met ongeveer 27.000 inwoners en 365 straatnamen, en die namen worden in dit boek allemaal verklaard. Nou ben ik persoonlijk dol op straatnamenboeken, dus ik heb dit nieuwe boek meteen eens goed doorgenomen.

Het boek geeft een alfabetisch overzicht van alle straatnamen. Bij elke straat wordt beschreven waar die ligt ("zijstraat aan oostzijde van Hoofdstraat haaks op Kastanjelaan") en staat een korte beschrijving van de betekenis of geschiedenis van de naam. In de beschrijving lees je soms ook iets over oude namen van een straat of van wie de suggestie kwam om de straat deze naam te geven. De teksten worden hier en daar ondersteund met foto's. In enkele 'mindmaps' worden wat achtergronden bij de straatnamen uitgelicht; zo wordt bijvoorbeeld een overzicht gegeven van alle burgemeesters die in Leiderdorp vernoemd zijn. Ik vind het zelf wel jammer dat bij de straatnamen niet vermeld is in welk jaar ze zijn vastgesteld en in welke buurt of wijk ze liggen.

Veel van de straten van Leiderdorp liggen in een wijk waar de namen volgens een thema gekozen zijn, zoals oude munten en schrijvers. Met een bomenbuurt, een vogelbuurt en een plantenbuurt ontkom je er niet aan dat in het boek ook wordt uitgelegd wat een eik, een kwikstaart en de kamperfoelie is. Maar aan die beschrijving zijn soms toch ook weer verrassende feitjes toegevoegd. De werkelijk interessante informatie staat natuurlijk bij de straatnamen die verwijzen naar de geschiedenis van het dorp. Toch leuk om te weten dat het Gravenpad niet genoemd is naar een oude Graaf van Holland, maar gewoon naar de familie de Graaf die grond had op die plek. Of dat de Hobolaan niet naar het muziekinstrument genoemd is, maar naar oud-gemeentesecretaris Cornelis Hobo. Zo verwijst de naam van de Bruggestraat niet naar de Belgische stad, maar naar het feit dat er in de vijftiende eeuw al een brug op die plek was. En over bruggen gesproken: het Burgemeester Brugplein is natuurlijk niet naar een brug genoemd, maar naar Klaas Brug die bijna twintig jaar burgemeester van Leiderdorp was en in die periode een belangrijke rol had bij de ontwikkeling van het dorp. Bij het doorbladeren van het boek leer je van alles over de geschiedenis van Leiderdorp zoals over de steenfabrieken, pottenbakkers en de scheepsnijverheid. 

Soms levert het lezen van de beschrijving ook weer nieuwe vragen op. Bij de straatnaam Elisabethhof las ik dat deze genoemd is naar de wijk waar deze straat ligt: Elisabethhof. Maar nou vraag ik me natuurlijk af waarom die wijk dan zo heet. Er zijn allerlei straten genoemd naar dirigenten (zoals Haitink en Van Beinum), maar ik las nergens waarom ze in Leiderdorp nou juist voor een hele buurt met dirigenten gekozen hebben. Was dat gewoon een leuk thema met mooie namen, of komt een van hen misschien uit Leiderdorp. En bij de Maarten 't Hartstraat staan allemaal leuke feitjes over zijn boeken en prijzen, maar ik zag nergens waarom deze schrijver nou juist in Leiderdorp - en nota bene al bij leven - vernoemd is. Zo blijft er altijd wel wat te vragen over. Maar ik moet niet te veel zeuren, want het is gewoon een leuk boekje met fijne informatie.

Als je wilt weten hoe de Kom van Aaiweg, Landje van Spek, Menswordingkreek, Saranafort en Holtlant aan hun intrigerende namen komen, dan moet je maar zorgen dat je zelf ook een exemplaar van het boek krijgt. Iedereen die in Leiderdorp woont, kan een exemplaar ophalen bij de publieksbalie in het gemeentehuis. Vrijdag 24 december 2021 ligt er ook een stapel bij boekhandel De Kler in winkelcentrum Winkelhof waar belangstellenden er gratis één af kunnen halen.

Reacties

Frederica zei…
De naam van Elisabethhof komt van het naastgelegen Elisabethziekenhuis, zoals het Alijne ziekenhuis in Leiderdorp, jaren geleden heette. De naam Elisabeth komt van de Heilige Elisabeth (ze leefde van 1207-1231), patrones van zieken, misdeelden en bedelaars.

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol