Doorgaan naar hoofdcontent

Achter de Koffiemolen - over straten die achter een molen (of mollen) liggen

Almelo, Bakel, Dalfsen, Etten-Leur, Haren, Klarenbeek, Maasbracht en Varsselder. In deze acht plaatsen kun je een straat vinden die Achter de Molen ligt. En in het centrum van Maastricht hebben ze een straat die Achter de Molens heet. In alle gevallen is ergens in de directe omgeving wel een oude molen te vinden. In Den Bosch ligt een straat die niet Achter de Molen maar Achter de Mollen heet, met een dubbele l. Is dat een schrijffout of is er iets anders aan de hand?

Wees gerust, van een fout is hier geen sprake. Het straatje in Den Bosch ligt op een plek waar halverwege de zestiende eeuw al een winkel met woonhuis stond dat 'de Drij Swarte Mollen' heette - drie Zwarte Mollen dus. Vermoedelijk had het huis in die tijd al een gevelsteen of uithangbord met drie mollen erop. Het betreffende straatje loopt dus naast of achter de huis en werd daarom Achter de Drie Zwarte Mollen genoemd. In 1822 was daar nog Achter de Drie Mollen van over en een jaar of tien later was het alleen nog Achter de Mollen. Zo heet de straat nog steeds. (Ik schreef hier al eens eerder een verhaal over het grote aantal straten in Den Bosch die ergens achter liggen.)

Het huis speelt overigens een belangrijke rol in de Nederlandse koffiegeschiedenis. Hier werd namelijk in 1818 koffiebranderij De Drie Mollen opgericht. Dat bedrijf groeide uit tot een grote, internationaal opererende koffiebrander, met bekende merken zoals Smit & Dorlas, Gala en Max Havelaar. In 2012 werd het bedrijf verkocht aan de United Coffee Group.

Als het straatje al naar molen met een enkele l was genoemd, dan was dat dus Achter de Koffiemolen geweest.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Hoeveel unieke straatnamen heeft Nederland nou eigenlijk? Ik zocht het voor je uit!

Zo af en toe vraagt iemand me hoeveel straatnamen er in Nederland zijn die niet vaker dan één keer voorkomen. Die vraag kreeg ik bijvoorbeeld na mijn artikel over de grote overlap in straatnamen tussen Den Helder en Dordrecht . Of naar aanleiding van de top-10 van meest voorkomende Nederlandse straatnamen . Of het gebeurt als ik wat schrijf over bijzondere straatnamen zoals Burelhul , Szydlowskiplein of Wroetende Mol , of tweets stuur over opmerkelijke namen zoals Nijdjipstrjitte of Wiebiegenweg . Aan de ene kant zijn er best veel straatnamen die heel vaak voorkomen, en lijkt er dus weinig ruimte voor echt unieke straatnamen. Maar aan de andere kant komen er eigenlijk best vaak vreemde straatnamen voorbij waarvan je je haast niet voor kunt stellen dat er meer straten zijn die zo heten. Ik heb het eindelijk uitgezocht. Om het antwoord op de vraag te vinden, ben ik weer eens in de BAG-database gedoken. Dat is de database van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen, en daarin s...

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste lĂ¡Ă¡n van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la...

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd...

Wat zijn de meest populaire straatnamen van Nederland?

Pas vroeg iemand me naar welke personen in Nederland de meeste straatnamen zijn vernoemd. Mijn vermoeden werd bevestigd: dat zijn geen schilders of zeehelden, maar gewoon leden van het koningshuis. Dat bracht me tot de vraag: welke straatnamen komen eigenlijk het vaakst voor in Nederland? En hoe zit dat in andere landen? Dit is de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen: 1. Kerkstraat 2. Schoolstraat 3. Molenstraat 4. Dorpsstraat 5. Molenweg 6. Julianastraat 7. Parallelweg 8. Nieuwstraat 9. Wilhelminastraat 10. Sportlaan Deze tien worden op de voet gevolgd door Industrieweg, Beatrixstraat, Kastanjelaan, Stationsweg, Eikenlaan, Markt, Prins Bernhardstraat, Emmastraat en Beukenlaan . Wat zien we aan dit lijstje? Het zijn allemaal bijzonder traditionele straatnamen met een verwijzing naar een bekend gebouw (kerk, school, molen, station), een bestemming of functie (dorp, parallelweg, sport, industrie, markt), het koningshuis (Juliana, Wilhelmina, B...