Doorgaan naar hoofdcontent

Een NSB'er, een foute pastoor en een racistische aanduiding - over straten met nieuwe namen

Ondanks dat er de laatste jaren steeds vaker over straatnamen wordt gediscussieerd, worden er in de praktijk eigenlijk maar zelden straatnamen aangepast. Heel soms besluit een gemeente dat een straatnaam echt niet langer houdbaar is en dan krijgt de alsnog een nieuwe naam. In de afgelopen stonden er ineens drie straatnamendiscussies in de landelijke pers. Ik zal ze eens voor je op een rijtje zetten.

Burgemeester Van der Voort van Zijplaan in Utrecht
In Utrecht lag de Burgemeester Van der Voort van Zijplaan onder vuur. Niet vanwege de lengte van de straatnaam, maar omdat hij een fascist was. Coenraad van der Voort van Zijp was van 1924 tot zijn dood in 1935 burgemeester van Maartensdijk. Een paar jaar later werd er in de Maartensdijkse wijk Tuindorp een straat naar hem genoemd. In 1954 werd de wijk onderdeel van de stad Utrecht. 

Op 4 mei van dit jaar kwam de Socialistische jongerenorganisatie ROOD in actie: ze plakten een sticker over de straatnaam en maakten er Hannie Schaftdreef. Ze vroegen daarmee aandacht voor het feit dat Van der Voort van Zijp niet alleen burgemeester was, maar ook een prominente NSB'er. Hij was een van de eerste leden van de NSB in Nederland en een vertrouweling van Anton Mussert. In de jaren dertig van de vorige eeuw was dat geen probleem, maar nu denken we daar anders over.

Het is nog niet duidelijk wat de gemeente Utrecht met deze naam gaat doen.

Deken van Pelthof in Asten
Begin mei hebben de bewoners van de Deken van Pelthof in Asten een nieuw adres. Dat zat er al een tijdje aan te komen. 

Deken Harrie van Pelt werd in 1960 pastoor-deken van Asten. Een van zijn werkzaamheden was het verzorgen van lessen seksuele voorlichting in de zesde klas van de lagere school. Hij overleed in 1980. De laatste jaren hadden een aantal personen aan de gemeente gemeld dat ze slachtoffer waren van seksueel misbruik door de deken. Dat er los van elkaar meerdere meldingen binnenkwamen, was voor de gemeente reden om op zoek te gaan naar een nieuwe naam. 

De lokale heemkundekring adviseerde om er Bartholomeushof van te maken, met een verwijzing naar het nabijgelegen (voormalige) klooster. Per 1 mei is dat de nieuwe straatnaam.

Eskimolaan in Dronten
De gemeente Dronten besloot dat de Eskimolaan een nieuwe naam moest krijgen: IJsbaanlaan. Aanleiding voor deze naamswijziging was een klacht van een inwoonster die stelde dat de aanduiding 'eskimo' racistisch is. De oorspronkelijke bewoners van het Noordpoolgebied noemen zichzelf geen eskimo's maar inuit. De belangenvereniging van de Inuit bevestigde dat het woord 'eskimo' inderdaad als racistisch kan worden beschouwd.

De buurtbewoners reageerden verdeeld op de naamwijziging. Een deel begreep wel dat de naam vanwege de racistische bijklank werd aangepast en was dus blij met de nieuwe naam. Een ander deel vindt het allemaal maar onzin en had liever gewoon de oude naam behouden. En een derde deel verwonderde zich erover dat er niet voor de naam Inuitlaan was gekozen. Worden de Inuit met de naam IJsbaanlaan niet een beetje weggecijferd?

Vanaf 1 januari 2025 zal de straat dus IJsbaanlaan heten, met een verwijzing naar de ijsbaan die er zit. De zes bedrijven in de straat krijgen van de gemeente allemaal 500 euro als tegemoetkoming in de kosten die ze moeten maken.


Reacties

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

De langste straatnamen van Nederland

Wat zijn de langste straatnamen van Nederland? Ik zet deze mooie namen graag voor je op een rijtje. Om de lengte van een straatnaam te bepalen volstaat het niet om op de straatnaamborden te kijken, want soms hangen er in één straat al borden met verschillende schrijfwijzen van dezelfde naam. Het is beter om uit te gaan van de officiële schrijfwijze van de straatnaam zoals die is vastgelegd in de BAG, de Basisregistraties Adressen en Gebouwen. Dat levert de volgende top-10 op: Ir. Mr. Dr. van Waterschoot van der Grachtstraat in Heerlen (48 tekens in totaal, 38 tekens zonder punten en spaties) Burgemeester Baron van Voerst van Lyndenstraat in Gramsbergen (46/41 tekens) Wethouder Fierman Eduard Meerburg senior kade in Katwijk (45/40 tekens) Burgemeester Baron van Voorst tot Voorstweg in Tilburg (43/38 tekens) Burgemeester van Nispen van Sevenaerstraat in Laren (42/38 tekens) Burgemeester van Hövell tot Westerflierpad in Halfweg (42/38 tekens) Burgemeester Hoytema van