De makers van de Grote Vriendelijke Podcast - een podcast voor volwassenen over kinderboeken en jeugdliteratuur - vertelden me dat ze onlangs de vraag hadden gekregen waarom er in Assen geen Miep Diekmannstraat is, terwijl dat haar geboorteplaats is. Ze vroegen me of er meer te vertellen is over straatnamen die verwijzen naar kinderboeken en kinderboekenschrijvers. Een mooie aanleiding om eens op zoek te gaan naar straten die genoemd zijn naar Tonke Dragt, Paul van Loon en Thea Beckman.
De recordhouder binnen dit thema is waarschijnlijk Annie M.G. Schmidt. Ik heb eerder al eens een stuk geschreven over alle straten die naar haar genoemd zijn. Dat zijn er een stuk of veertig, en dan zijn er ook nog straten genoemd naar door haar bedachte figuren zoals Jip & Janneke, Floddertje en Minoes. Naast Annie M.G. Schmidt is ook Fiep Westendorp een aantal keer vernoemd, met een straat en een pad in Almere en een laan en een plein in haar geboorteplaats Zaltbommel.
In Berkel en Rodenrijs ligt een hele kinderboekenschrijversbuurt. Het valt op dat daar veel 'oude' schrijvers en schoolmeesters vernoemd zijn, zoals Jan Ligthart, Anne de Vries, Cissy van Marxveldt, Theo Thijssen en W.G. van de Hulst. Dat is natuurlijk omdat veel plaatsen de regel hanteren dat er pas straten naar personen mogen worden genoemd als ze minimaal vijf (of soms tien) jaar overleden zijn. Dat verklaart waarom Francine Oomen, Paul van Loon en Carry Slee - en bijvoorbeeld ook Jan Terlouw - nog niet vernoemd zijn. (Hoewel... ik kom hier zo op terug.) Hieronymus van Alphen - schrijver van Kleine gedigten voor kinderen, waaronder het bekende "Jantje zag eens pruimen hangen" - is in deze wijk dan weer niet vernoemd, maar wel op andere plekken zoals in zijn geboorteplaats Gouda en zijn overlijdensplaats Den Haag.
Behalve in Berkel en Rodenrijs is er ook in Voorschoten een kinderschrijversbuurt, in de hoek van een grotere literatuurwijk. Daar hebben ze een Tonke Dragtsingel en een Thea Beckmanstraat, Annie M.G. Schmidt heeft er een laan, Paul Biegel en Dick Bruna kregen er een brug en Carry Slee een pad. Dat laatste is best bijzonder omdat zij nog leeft. Dick Bruna heeft trouwens niet alleen deze brug in Voorschoten, maar ook een singel in zijn woonplaats Utrecht. In Utrecht ligt ook het Nijntje Pleintje.
Sommige schrijvers zijn alleen in Berkel en Rodenrijs vernoemd, zoals Evert Hartman en Alet Schouten. Maar veel van de oudere namen komen ook op allerlei andere plaatsen voor, en soms zijn er ook scholen naar genoemd. Ik vond in Nederland zeven straten voor Cissy van Marxveldt, ruim twintig voor Jan Ligthart, een stuk of zes voor Jaap ter Haar, elf voor Theo Thijssen en voor Anne de Vries, en vijf voor Thea Beckman. Behalve in Voorschoten en Berkel en Rodenrijs is Beckmann ook vernoemd in Bunnik, Grootebroek en Utrecht.
Speciale vermelding binnen dit thema voor de wijk Fascinatio in Capelle aan den IJssel. De wijk is geïnspireerd op het sprookjesboek 'Fascinatio, de wonderwind' van Tom Manders jr. De straten in de wijk zijn genoemd naar namen uit het boek. Dat zijn allemaal bijzondere namen, en dat levert dus ook bijzondere straatnamen op.
De kinderboekenschrijvers zijn in straatnamenland wat minder populair dan de grotemensenboekenschrijvers, maar over aandacht hebben ze zeker niet te klagen als je het mij vraagt.
De Grote Vriendelijke Podcast besteedde aandacht aan dit onderwerp in aflevering 101 (vanaf 23:30). Het verhaal hierboven is gebaseerd op de mail die ik heb gestuurd waar ze dan voor deze aflevering weer uit putten, dus als je het verhaal tot hier helemaal gelezen hebt dan zul je in de podcast wel wat bekende dingen horen.
Reacties