Doorgaan naar hoofdcontent

Straatnamen op Rottumeroog en Rottumerplaat? Nergens voor nodig!

Vorige week kwam de gemeente Eemsmond met het verrassende bericht dat er straatnaamborden moeten komen op Rottumeroog en Rottumerplaat. Straatnaamborden op twee onbewoonde eilanden... is dat nou echt nodig? Wethouder van openbare ruimte Harald Bouman vindt van wel. Volgens hem schrijft de wet dat nu eenmaal voor, en de gemeente moet zich natuurlijk wel aan de regels houden. Het klinkt misschien logisch, maar het klopt niet helemaal. Ik denk dat de wethouder de weg een beetje kwijt is en leg dus graag even uit hoe het zit.

Het draait in dit geval om de Wet basisregistraties adressen en gebouwen uit 2008. Volgens de gemeente Eemsmond stelt die wet dat elk gebouw dat zich ergens bevindt, gelegen moet zijn aan een straat met een nummer. Op Rottumeroog en Rottumerplaat staan gebouwen, en dus moeten daar straatnamen en bordjes komen. Regels zijn regels. De wethouder besloot dat het eenvoudiger is om wat straatnaamborden neer te zetten en zo aan de regels te voldoen, dan om een hele procedure te starten om de regels aan te vechten. Op zich een pijnlijke conclusie. De straatnamen hebben ze al bedacht: op Rottumeroog zou een Marten Toonderpad moeten komen en op Rottumerplaat het Jan Brandspad. Marten Toonder en Jan Brands hebben allebei ooit in deze regio gewoond.

Adressen en verblijfsobjecten
Moeten er echt nieuwe straatnamen worden vastgesteld? En moeten er vervolgens bordjes op de onbewoonde eilanden worden geplaatst? Laten we vooraan beginnen. Er staan inderdaad een paar gebouwen op de twee eilanden. Op Rottumerplaat staat bijvoorbeeld een post waar soms vogelwachters verblijven. Deze gebouwen moeten volgens de Wet basisregistraties adressen en gebouwen worden geregistreerd. Maar de zogenaamde 'verblijfsobjecten' kunnen alleen geregistreerd worden als ze een adres hebben. Een 'adres' wordt gedefinieerd als een "door het bevoegde gemeentelijke orgaan aan een verblijfsobject, een standplaats of een ligplaats toegekende benaming, bestaande uit een combinatie van de naam van een openbare ruimte, een nummeraanduiding en de naam van een woonplaats".

Als je een gebouw gaat registreren, moet je voor dat object dus een woonplaats hebben, met een stuk openbare ruimte en een nummer. Vaak is dat een woonplaats met een straatnaam en een huisnummer. Het gemeentehuis van de gemeente Eemsmond kun je bijvoorbeeld vrij eenduidig aanduiden als 'Hoofdstraat-West 1 in Uithuizen'. Een straat is een stuk openbare ruimte van het type 'weg', maar er zijn voor de registratie nog meer types beschikbaar zoals 'water', 'terrein' en 'landschappelijk gebied'. De Maashaven is Rotterdam is bijvoorbeeld geregistreerd als 'water' en het Amsterdamse Bos als 'landschappelijk gebied'. Als de gemeente Eemsmond officiële namen wil hebben voor de openbare ruimte op de eilanden Rottumeroog en Rottumerplaat, dan ligt het voor de hand om die respectievelijk vast te leggen als 'Rottumeroog' en 'Rottumerplaat'. Dat zijn namelijk prima namen voor het 'landschappelijk gebied' en met beide namen ben je in één klap voor een heel eiland klaar. De nummeraanduiding voor de verblijfsobjecten op de eilanden kan men vervolgens koppelen aan die namen. Simpel.

Rottumeroog nummer 2
Het wordt helaas nog ietsje ingewikkelder. De eilanden Rottumeroog en Rottumerplaat liggen in de woonplaats Warffum. Vraag me niet waarom dat ooit officieel zo is besloten - zo is het nou eenmaal. In het zuiden van het dorp Warffum liggen twee straatnamen met de prachtige namen 'Rottumeroog' en 'Rottumerplaat'. In de woonplaats Warffum zijn dus al stukken van de openbare ruimte van het type 'weg' geregistreerd met de namen van de eilanden! Dat is op zich niet vreemd, want op wel meer plekken in het land zijn de namen van Waddeneilanden gebruikt voor straatnamen. In Utrecht, Heemskerk en Hoofddorp bijvoorbeeld. In Warffum is het echter vervelend, want doordat de straten officieel al zo heten, kunnen de namen officieel niet meer voor de eilanden worden gebruikt. Er kan immers maar één 'Rottumeroog 1 in Warffum' zijn! Gelukkig zijn er twee oplossingen mogelijk voor dit probleem: de straatnamen kunnen worden aangepast om zo - letterlijk en figuurlijk - de weg vrij te maken voor de benoeming van de eilanden, of de woonplaatsgrenzen worden aangepast zodat de twee eilanden niet meer in de woonplaats Warffum liggen.

Tja, regels zijn regels. Maar er is dus géén regel dat er straatnamen moeten worden vastgesteld op Rottumeroog en Rottumerplaat.

En de borden?
Dat was het verhaal over de namen, nu nog even kort iets over de bordjes. Als er officiële namen zijn vastgesteld voor de openbare ruimte op de twee eilanden, moeten er dan ook borden met die namen worden geplaatst? Het antwoord is eenvoudig: nee, dat hoeft niet per se. Sinds 2010 is in de gemeente Eemsmond de Verordening naamgeving en nummering van kracht. Dit is een standaardverordening, gebaseerd op de Wet basisregistraties adressen en gebouwen, die in veel gemeentes wordt gebruikt. In artikel 4 van de verordening staat "De door het college toegekende namen ... worden door of in opdracht van de gemeente blijvend zichtbaar en in voldoende aantallen ter plaatse aangebracht". De gemeente mag dus zelf bepalen hoeveel bordjes in dit geval voldoende is. Ik denk dat ik wel kan onderbouwen dat nul bordjes genoeg is op een onbewoond eiland dat niet vrij toegankelijk is en waar zelden iemand komt.

Geen straatnamen dus, en ook geen straatnaamborden. Als je het zo bekijkt, was het dus veel ophef om niks.

(Met dank aan Rob Essers voor zijn bijdragen.)

Reacties

Rob Essers zei…
Een combinatie van de twee oplossingen lijkt mij nog beter. De woonplaats Warffum omvat nu nog een deel van de Waddenzee met de eilanden Rottumeroog en Rottumerplaat. Een van de andere woonplaatsen in de gemeente Eemsmond heet Rottum.

Rottum is – volgens Wikipedia – de naamgever van Rottumeroog (dat ook wel Rottum wordt genoemd), omdat het voormalige klooster Juliana de belangrijkste eigenaar van dit eiland was. Het is niet bekend of Rottumerplaat naar het dorp of naar Rottumeroog is vernoemd.

Als het noordelijk deel van de woonplaats Warffum bij de woonplaats Rottum wordt gevoegd, dan komen de Waddeneilanden Rottumeroog en Rottumerplaat in de woonplaats Rottum te liggen. Uiteraard moeten de namen van deze openbare ruimten van het type ‘landschappelijk gebied’ wel formeel worden vastgesteld. Dat geldt ook voor de naam Waddenzee (= openbare ruimte van het type ‘water’). Dat de nieuwe woonplaats Rottum uit twee verschillende delen bestaat, hoeft geen bezwaar te zijn.

Om mogelijke verwarring weg te nemen zouden de namen van de openbare ruimten van het type ‘weg’ in de woonplaats Warffum gewijzigd kunnen worden in Rottumeroogstraat en Rottumerplaatstraat. Het weglaten van het achtervoegsel -straat, was geen verstandig besluit.
Hazkan zei…
"De door het college toegekende namen ... worden door of in opdracht van de gemeente blijvend zichtbaar en in voldoende aantallen ter plaatse aangebracht"
Als ik die tekst lees maak ik eruit op dat je wel een bordje nodig hebt. "voldoende zichtbaar" kan in ieder geval nooit "onzichtbaar" zijn dus je zult op een of andere wijze de boel moeten markeren, ook al komt er geen kip. Uiteraard ben ik ook voor het zo laten van de situatie, al was het maar omdat ik niet denk dat er ooit een controleur op het eiland zal komen (en regels zijn enkel regels als ze ook daadwerkelijk worden gehandhaafd).
Rob Essers zei…
@Hazkan: In de Verordening naamgeving en nummering (adressen) van de gemeente Eemsmond staat:

-=[knip]=-
Artikel 8.. Strafbepaling
1. Overtreding van artikel 4, tweede en derde lid, artikel 5 en artikel 6, eerste tot en met het vierde lid, wordt gestraft met een geldboete van de eerste categorie.
2. Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening is belast de afdeling VTHM.
-=[knip]=-

Overtreding van artikel 4, eerste lid, is niet strafbaar. Het college kan het zichtbaar en in voldoende aantallen ter plaatse aanbrengen van de toegekende namen dus straffeloos achterwege laten. Bovendien is de gemeentelijk afdeling VTHM belast met het toezicht.
Anoniem zei…
U kunt officiële adressen vinden via de Bag Viewer:

http://bagviewer.geodan.nl/index.html

Zelfs garage boxen hebben zelfs een adres.

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol