Doorgaan naar hoofdcontent

Straten met sneeuw? En namen met sneeuw!

Met al die sneeuw op straat ligt de vraag natuurlijk voor de hand of er ook straatnamen zijn die naar de sneeuw genoemd zijn. Daar ligt dan namelijk het hele jaar sneeuw op straat! Tenzij de naam niet direct iets met sneeuw te maken heeft...

Er zijn allerlei planten en dieren met 'sneeuw' in de naam. De plantennaam die bij mij het meest tot de verbeelding spreekt is de Sneeuwbal. Ik heb al eens een stuk geschreven over de Sneeuwbalstraat in Den Haag. Blijkbaar spreekt de naam meer mensen aan, want er zijn ook straten naar de Sneeuwbal genoemd in Poortugaal, Hellevoetsluis, Rotterdam, Nijmegen, Vlaardingen en Amsterdam. Verder hebben we ook nog het Sneeuwklokje (met straten in Naaldwijk, Papendrecht, Venray, Almere, Den Haag en Swifterbant), de Sneeuwheide (met straten in Rotterdam, Helmond en Wolvega) en de Sneeuwbes (in Leiden, Groesbeek, Gouda, Bleiswijk, Musselkanaal, Hoogeveen, Ederveen, Hengelo en Wezep). Ook een mooie naam is de Sneeuwroem; dit plantje uit de familie van de asperge heeft alleen in Twello een straat gekregen.

Ik heb vier sneeuwdieren kunnen vinden waar straten naar genoemd zijn: de Sneeuwgans (in Uithoorn, Nibbixwoud, Nieuwegein en Alkmaar), de Sneeuwgors (in Emmen, Zoutelande, Noordwijk en Nuenen), de Sneeuwuil (Bedum, Emmen en Mierlo) en de Sneeuwvink (in Emmen). Ik weet niet of het toeval is, maar het zijn allemaal vogels. Op de Sneeuwgansstraat in Alkmaar en de Sneeuwgorshof in Nuenen na, hebben al deze sneeuwdierenstraatnamen verder geen achtervoegsels: de naam van het dier is de naam van de straat. In Emmen hebben ze dus drie sneeuwstraten: je kunt er in vijf minuten van de Sneeuwvink naar de Sneeuwuil fietsen; je komt dan onderweg ook nog door de Sneeuwgors.

Zo wit als sneeuw

In sommige wijken komt alleen maar een straat met 'Sneeuw-' voor omdat het achtervoegsel zo mooi in het thema van de wijk past. In Best is bijvoorbeeld een wijk waar alle straten naar heuvels zijn genoemd; '-heuvel' is daar ook het vaste achtervoegsel. Tussen straten zoals de Praalheuvel, de Rijpheuvel en de Turfheuvel ligt daar ook de Sneeuwheuvel. In Houten hebben ze een wijk met allemaal soorten water. Je hebt er IJswater en Smeltwater, maar ook Fonteinwater en Bluswater. En daar ligt ook de straat Sneeuwwater. Zo ligt in Zoetermeer tussen Roomwit, Spierwit en Titaanwit ook de straat Sneeuwwit.

Hmm, Sneeuwwit. Je zou misschien verwachten dat er wel ergens een sprookjeswijk ligt waar een straat naar Sneeuwwitje is genoemd, maar die heb ik niet kunnen vinden. Ik weet maar één straat die naar een persoon is genoemd: in Veendam is een Pieter Sneeuwplein. Pieter Sneeuw was directeur van de Rijkslandbouwwinterschool. Ook deze Sneeuw is helaas gevallen: hij overleed in 1944 in Kamp Westerbork.

Weer of geen weer

Op mijn zoektocht naar sneeuwstraten ontdekte ik ook allemaal wijken waar de straten naar natuurverschijnselen of weeromstandigheden zijn genoemd. Een mooie ontdekking, want dat thema kende ik nog niet. In zo'n wijk in Elst liggen bijvoorbeeld straten die Regenboog, Dauw en Ochtendnevel heten. En daar liggen de Sneeuwjacht en de Sneeuwvlok mooi tussen. Een Sneeuwjacht kun je ook vinden in De Meern; daar ligt de straat tussen het Wolkendek, de Dauw, de Rijp en de IJsheiligen. Voor een andere Sneeuwvlok moeten we naar Assendelft, waar ze bijvoorbeeld ook de IJsbloem en het Schemerlicht kennen. Het blijkt een rijk thema te zijn waar je veel kanten mee opkunt. En dat is handig want als de wijk groeit, kun je er altijd nog gemakkelijk nieuwe straatnamen bij verzinnen.

Wat hebben we nog meer voor sneeuwstraten? Op Schiphol hebben ze een Sneeuwploegstraat. En in Vaals ligt - bijna tegen de Duitse grens - een Sneeuwbergstraat. Die namen lijken daar allebei wel op hun plek.

De Sneeuwvlerk en de Waloen

En dan zit ik nog met de Sneeuwvlerk in Franeker. Bij 'sneeuwvlerk' dacht ik eerst aan een kwajongen die sneeuwballen gooit - bijvoorbeeld in de Sneeuwbalstraat in Den Haag. Een winterschoffie dus eigenlijk, een koudekinkel of een ijsrekel. Maar dat is waarschijnlijk niet waar ze in Franeker aan dachten toen ze de straatnaam bedachten. Een vlerk is ook een ander woord voor de vleugel van een vogel, en daarmee komen we al meer in de buurt. De andere namen in de buurt zijn namelijk Snepper,
Schepsnavel, Maanvogel, Watersnater, Waloen, Windzwever en Severander. Stuk voor stuk prachtige namen en het lijkt me duidelijk dat de namen allemaal iets met vogels te maken hebben, maar ik heb geen idee wat precies. Zijn het bijnamen van vogels? Ik kan me ook voorstellen dat het vogelsoorten zijn: de een zweeft in de wind, de andere schept met zijn snavel en de derde snatert in het water. Zoiets. Wie weet hoe het zit, mag het zeggen!

Reacties

Anoniem zei…
De maanvogel is een fabeldier dat alleen voorkomt in sprookjes en vertellingen. Hoewel het dier wordt gezien als de tegenhanger van de feniks, heeft het geen enkele mythologische referentie. Omdat de naam maanvogel suggereert dat het dier vooral 's nachts actief is en volgens enkele sprookjes erg mooi kan zingen, is zijn herkomst al snel te herleiden tot de nachtegaal, die een gelijkwaardige reputatie geniet.
musiqolog zei…
De scherpsnavel is ook een fictieve vogel, die voorkomt in het boek Koning van Katoren van Jan Terlouw. Ik neem aan dat we de hele wijk in die hoek moeten zoeken...

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol