Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit oktober, 2012 tonen

Kibbelen, kijven, knibbelen, kabeeuwen, klammen en krakelen over straatnamen

In de tijd dat Nederland nog volop werd ontgonnen, ingepolderd en verkaveld, werd er natuurlijk wel eens ruzie gemaakt over een stukje grond. Soms werd er zo lang geruzied over een polder of perceel dat het in de volksmond zelfs een naam kreeg die aan die twist refereerde. Dat stuk noemde men dan gewoon het twistveen of het twistveld, en dan wist iedereen waarover je het had. Van die eeuwenoude benamingen wordt een behoorlijk aantal nog steeds gebruikt. Die zie je niet alleen terug in namen van dorpen of streken, maar ook in de straatnamen. Er zijn allerlei manieren om ruzie te maken over een stuk grond, en daar zijn ook weer allemaal verschillende woorden voor. Bij Coevorden lag een stuk veen waar ooit stevig over 'gekibbeld' werd, en op die plaats ligt tegenwoordig nog steeds een gehucht met de naam Kibbelveen . Zo heb je ook Kibbelmieden en Kibbelkamp in het grensgebied van Eexta, Westerlee en Meeden, en een gehucht Kibbelgaarn bij Veendam. Je kunt ook 'kijven' o

Eland, Snoek en de Duitse Herder - Kees Torn bezingt de straatnamen

Van straatnamen kun je gemakkelijk een heleboel leren. Als je na de Rubensstraat en de Rembrandtstraat in de Potterstraat terechtkomt, mag je aannemen dat Potter ook een beroemde schilder was - als je dat niet al wist. Als je in een oude binnenstad over de Paardenmarkt loopt, kun je raden dat daar vroeger in paarden gehandeld werd. En als je vanuit de Tangostraat via de Salsastraat en de Paso Doblesingel in de Quadrillestraat komt, zal quadrille ook wel een dans zijn. Weer wat geleerd! Ex-cabaretier Kees Torn leert zo ook steeds bij van de straatnamen die hij ziet. Hij schreef er zelfs een lied over: Post Sinds kort heb ik een tweede baantje bij de posterijen Waar ik wat extra centjes mee verdien Voordien zat ik in al mijn vrije tijd maar wat te kleien Tot ik gewoon geen asbak meer kon zien En post bezorgen is veel leuker dan je zou verwachten Want als ik de Coulombstraat binnen kom Dan neemt Coulomb onmiddellijk bezit van mijn gedachten En vroeger dacht ik zelden aan Coulomb Ik

Geen straten, velden of wegen te bekennen... op Urk

De gemeente Urk heeft ongeveer 19.000 inwoners en ruim 200 straten. Van al die straten eindigen maar vijftien straatnamen op '-straat'. Is dat niet wat weinig? Ja, met Urk is inderdaad wat raars aan de hand. De oudste bebouwing van Urk staat in het 'Oude Dorp'. Rond 1900 stond daar aan de haven een wirwar aan huizen, waar nauwelijks een stratenplan in te herkennen was. In 1902 bepaalde burgemeester Van Suchtelen van de Haare dat daar wat meer structuur in moest komen. Het bleek niet handig om de huizen per straat in te delen en de straten een naam te geven, want dan bleven er overal losse huizen over. Men besloot daarom om de huizen te groeperen in wijken, en men noemde dat... 'wijken'. Die wijken werden genummerd van 1 tot en met 6. De wijk aan de haven werd Wijk 1 en de wijk rondom de vuurtoren werd Wijk 3 . Later kwamen er ook nog Wijk 7 en Wijk 8 bij. Per wijk werden de huizen genummerd. Je adres was dan bijvoorbeeld Wijk 3-17 of Wijk 5-12 . In 191

Onafscheidelijke koppels? Die moeten samen gewoon Ă©Ă©n straatnaam delen.

Ik fietste onlangs in Parijs door de Rue Pierre et Marie Curi e. Even later zat ik op een terras aan het Place Sartre-Beauvoir aan een kop koffie. Twee straatnamen die allebei naar twee personen zijn genoemd. De ene naar de wetenschappers Pierre en Marie Curie en de andere naar de schrijvers Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir. Het schijnt dat die twee ook vaak een drankje dronken op dat plein. En terwijl ik genoot van de heerlijke koffie vroeg ik me af: hebben we in Nederland ook straatnamen die naar twee personen zijn genoemd? Voor de duidelijkheid: het gaat me echt om straatnamen waar zichtbaar twee persoonsnamen in voorkomen. Ik schreef hier bijvoorbeeld al eens over de Mesdaglaan in Rotterdam die genoemd is naar Hendrik Mesdag Ă©n naar zijn broer Taco Mesdag, maar die twee namen zie je in de straatnaam niet terug. We hebben in Nederland ook wel een Echtpaar Curiedreef (in Maassluis) waarmee in Ă©Ă©n klap zowel Pierre en Marie vernoemd zijn, maar ook hier zie je de twee per

Met de paardentram naar Stadskanaal - wonen in de Remise

In Stadskanaal kwam ik in een zijstraat van het kanaal terecht die Remise heet. Mijn eerste gedachte was dat ik in de 'Schaakbuurt' terecht was gekomen, met geinige straatnamen zoals Pat, Mat, Paard en Rokade. Toen ik zag dat honderd meter verder een straat met de naam Paardentram lag, begreep ik dat het om een tramremise ging. Geen schaakspel als inspiratie voor de straatnamen, maar de paardentram. Hoe komen ze daar nou bij in Stadskanaal? Lag iets met trekschuiten, jaagpaden en rolpalen niet veel meer voor de hand? Nee, blijkbaar niet. Als je gaat googlen naar Stadskanaal en paardentram, dan kom je al snel bij de 'Eerste Groninger Tramway-Maatschappij' terecht, kortweg de EGTM. Deze werd in 1879 opgericht door een aantal Groningse notabelen, waaronder Anthony Winkler Prins (bekend van de encyclopedie). De EGTM bouwde en exploiteerde een paardentramlijn in het zuidoosten van de provincie Groningen. Op het hoogtepunt was die lijn 45 kilometer lang, en daarmee de lan