Doorgaan naar hoofdcontent

Wat doe je met je Q en je X bij Straatnamenscrabble?

Als je veel Scrabble of Wordfeud speelt, heb je al die woorden op een gegeven moment wel gezien. Ben je toe aan een nieuwe uitdaging? Speel dan eens een potje Straatnamenscrabble! De regels zijn heel simpel: je mag met je letters alleen bestaande straatnamen op het bord leggen. En straatnamen met spaties erin zijn natuurlijk niet toegestaan.

Er zitten maar zes A's in het Scrabblespel. Je kunt dus in totaal maar drie keer een -straat of -laan op het bord leggen, en dan zijn alle A's al op. Met 18 E's is er behoorlijk wat ruimte voor -wegen, -dreven en -stegen. Maar toch is het het beste om je vooral te richten op straatnamen zonder achtervoegsel. Natuurlijk zijn de korte straatnamen van drie letters (zoals Aak, Dam, Wal en Zon) of twee letters (zoals Eg, Ra, Es en Aa) erg populair. En als je een A, B of E hebt, kun je daarmee ook gewoon een straatnaam van één letter leggen. Maar wat moet je wanneer je een Q, X of Y op je plankje hebt? Helaas bestaan er geen straatnamen die Qat, Ex en Yen heten. Ik heb eens uitgezocht hoeveel straatnamen er zijn die met een Y, Q of X beginnen. (Natuurlijk zijn er ook straatnamen waar die letters ergens halverwege voorkomen, maar die heb ik even buiten beschouwing gelaten.)

De Y van Yale en YellowstoneLaten we beginnen met de Y. Die mag je alleen gebruiken als echte Y, en dus niet voor plaatsnamen met een IJ. Maar dan is er nog steeds voldoende keuze. Het zou mooi zijn om Ysselsteynseweg (de weg van Ysselsteyn naar Heide) of Ypeloschoolweg (in Wierden) te leggen, want dan ligt het bord meteen van links naar rechts vol. Als Ypeloschoolweg niet in één keer lukt, kun je beter de Ypeloweg proberen, want die bestaat ook. Andere mooie Y-straatnamen om te leggen zijn Ymkersstrjitte (in Burgum), Yersekestraat (Rotterdam), Ylostinslaan (IJlst), Ypeijstraat (Leeuwarden), Yperstraat (Delft) of Yalelaan (Utrecht). Maar de kans is groter dat het bij een korte straatnaam blijft. Bijzonder populair bij straatnamenscrabbelaars zijn daarom de Ymker (in De Knipe) en natuurlijk vooral de Ye (in Edam). Het zou mooi zijn als je ook de Yndyk (in Boazum) kon leggen, maar er zit helaas maar één Y in het spel.

De Q van Querido en QuaedvliegWonderbaarlijk genoeg zijn er ook een heleboel straten die met een Q beginnen. De langste aaneengeschreven straatnamen met een Q zijn Quarleshavenstraat (in Nieuw en Sint Joosland) en Queenboroughstraat (in Brielle), maar die passen duidelijk niet op het bord. De Quadrillestraat en de Quickstepstraat (beide in Almere), de Quistkostsedijk (in Kwadendamme) en het Quirijnstokpark (Tilburg) zijn allemaal vijftien letters, dus die zouden precies passen. Ook mooie straatnamen om te leggen, zijn Quirinaalhof (Maastricht), Quintstraat (Rotterdam), Quackelaer (Eersel) en Quistplan (Zoetermeer). Stuk voor stuk prachtige straatnamen, maar je ziet ze in de praktijk maar zelden op een Scrabblebord terug. De kortste straatnamen met een Q zijn Quadrans (in Elst), Quartier (Oud Vossemeer), Quaklaan (Zuidland) en Quelle (Bocholtz). De beste kans om je Q kwijt te raken, is als er al Laan op het bord ligt (die straatnaam komt vaker voor in Nederland), want dan hoef je alleen nog maar Quak ervoor te leggen.

De X van Xenon en XylofoonEr zijn in Nederland slechts tien straatnamen die met een X beginnen. Niet een daarvan is langer dan vijftien letters, dus ze passen allemaal in één keer op het Scrabblebord. Tot zover het goede nieuws. De kortste is acht letters en dat is één letter meer dan je op je plankje hebt liggen. De X-straatnamen zijn van lang naar kort: Xylofoonstraat (in Uden), Xaverystraat ('s-Gravenhage), Xaveriuslaan (Driebergen-Rijsenburg), Xanthippehof (Eindhoven), Xylofoonlaan (Eindhoven), Xenophonlaan (Utrecht), Xenonstraat (Almere), Xylofoonpad (Nijmegen) en de Xenonweg (Amersfoort). In de fraaie opsomming kun je - in willekeurige volgorde - chemische elementen herkennen, en muziekinstrumenten, oude Grieken, een Spaanse missionaris en een Vlaamse beeldhouwer. Het lijstje is maar kort, maar er zitten toch al best wat straatnamen tussen met zowel een X als een Y erin. Er zijn dus volop mogelijkheden om punten te scoren als je die twee letters samen op je plankje hebt liggen!

Even een testje tot slot. Stel dat je op je plankje de letters EFHILOP hebt liggen... wat zou je daarmee kunnen doen? Precies! Als er ergens op het bord een vrije N ligt, kun je er Hofplein van maken!

Reacties

Jos zei…
Ha, het is bij Straatnamenscrabble helemaal een uitdaging om straten aan te leggen die ook echt met elkaar kruisen. Als Hofplein op het bord ligt, is het mooi om daar Coolsingel aan te leggen. En dan kijken of iemand aan het andere einde Blaak kan leggen! :)

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wie heeft de straatnamen van Monopoly gekozen?

De Barteljorisstraat, Neude, A-Kerkhof en de Kalverstraat. Iedereen kent de straatnamen uit het Monopoly-spel. Maar waarom hebben nou juist deze straatnamen een plekje in het spel gekregen? Waarom heeft men uit Rotterdam niet de Weena of de Lijnbaan gekozen, en voor Amsterdam de P.C. Hooftstraat? En waarom zitten Haarlem en Arnhem er wel in, en Maastricht en Eindhoven niet? Wie heeft dat allemaal bedacht? Voor de geschiedenis van het spel gaan we even helemaal terug naar 1904. Elizabeth Magie vroeg toen patent aan op het bordspel ' The Landlord's Game '. Geïnspireerd door dat spel liet Charles Darrow in 1934 in eigen beheer 5000 exemplaren van het spel 'Monopoly' maken en die waren binnen een jaar verkocht. Toen toonde Parker Brothers interesse om het spel in de Verenigde Staten uit te geven. Zij verkochten binnen een jaar meer dan een miljoen exemplaren. De populariteit van het spel bleef niet onopgemerkt en de Engelse firma Waddington kocht in 1936 de rechten o

Wat is in Nederland de langste straat met één naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste láán van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Wat zijn de regels voor nieuwe straatnamen?

Dorstige Smid , Mickey Mousestraat , Kerstomaatplantsoen . Tussen alle vragen die mensen me stellen over straatnamen, komen twee vragen iedere keer weer terug: wie bedenkt toch al die nieuwe straatnamen en wat voor regels gelden daarbij? Het vaststellen van straatnamen is een taak van de gemeente - het gebeurt in het algemeen door het College van B&W. Veel gemeentes hebben een speciale straatnaamcommissie, die advies uitbrengt aan het College. In de commissie zitten deskundigen met verschillende achtergronden, zoals een stadshistoricus en een stedenbouwkundige. De manier waarop in een gemeente de straatnamen worden vastgesteld, is vastgelegd in een 'Verordening Straatnaamgeving en huisnummering'. In die verordening kan een gemeente ook richtlijnen voor de straatnamen opnemen, maar dat is niet verplicht. Het kan ook zijn dat de straatnaamcommissie ongeschreven regels hanteert. Er is dus niet één vaste lijst met regels waar alle straatnamen in Nederland aan moeten vol